namal67@gmail.com

namal67@gmail.com
සටහන් පෙළගැස්ම‍ Prabath Rajasooriya

Wednesday, July 17, 2024

ඉන්ද්‍රානී පෙරේරා ප්‍රමුඛව ත්‍රී සිස්ටර්ස් ගායිකාවන් ගැයු ගී .........

එදා ගී වසන්තය එළැඹී දා.............අහසේ මිදුම් වළා අතරේ රැව්දුන් කිරිල්ලියන්ගේ  ගී හඞ  - 03


 ’ත්‍රී සිස්ටර්ස්’ පොප් ගීත කලාවේ දෘඩ පදනම යෙදූවේ ’ක්ලැරන්ස්’ විජේවර්ධනයන් විසිනි. ඔහූ ඔවුන් වෙනුවෙන් නිකුත් වු තැටි ඇල්බමයකට ගීත යුගළ ද්විත්වයක් නිර්මාණය කරදුන්නේය. ඒවායේ මූලික හඞ මෙහෙයවන්නිය ’මල්ලිකා’ ය. ගී පද සංකල්පනයන් සකසා තනු ද සංගීත සංයෝජනයන්ද ඔහු විසින්ම සිදු කරන්නට යෙදුනි. මෙම ගීතවල සුරස අන්තර් වාදන ඛන්ඩ ක්ලැරන්ස් ගේ ගුරුහරුකම් ලබා ඉලෙක්ට්‍රෝනික ලීඩ් ගිටාරයෙන් වාදනය කරන ලද්දේ ’ඩික්සන් ගුණරත්න’ නම් වූ ප්‍රතිභාපූර්ණ වාදන ශිල්පියා විසිනි. 


----------------
ත්‍රී සිස්ටර්ස් ළපැටි විය - පියා ඒ ඒ පෙරේරා මහතා ගේ උකුළේ  - අයිරාංගනී  අසුන් ගෙන ’ඉන්ද්‍රානී’ සහ මව මියුරියල් පෙරේරා සමග වම් කෙළවර සිටගෙන ’මල්ලිකා’ දැරියන් -  1960 -62 පමණ යුගයේ සේයාරූ ගතකරන්නට ඇත.
-------------------
















ඔහු එදා වැයූ ගිටාර් වාදන රටා වලින් ඇතැම් ඒවා තමා විසින්ම අවස්ථානුකූලව නිර්මාණය කර ගන්නට යෙදුනු බව ඔහු කියා තිබින. ක්ලැරන්ස් විසින් උපදෙස් දුන්නේ අදාළ කොටස කිසියම් වාද්‍ය ඛන්ඩයකින් හැඩ කරන්නට පමණක් බව යැයි හෙළිදරවු කෙරිණි. මේ ගීටාර් වාදන රටා ඇතුළත් ගීත හා සමකාලීනව බිහිවුනු ගීත ගණනාවකට විදුලි ගිටාර් වාදනයන් මුසුකලේ එදවස එය එක්තරා අන්දමක ’රැල්ලක්’ බවට පත් වි තිබුනු බැවිනැයි අනුමාන කෙරේ.

ත්‍රී සිස්ටර්ස් ගායිකාවන් ගේ උදාව උදෙසා උරදුන්නෝ අතර ’ජෙරල්ඩ් වික්‍රමසූරිය’ රසවතාණෝ නිති ඇගයිය යුතුය. ඔහු සිය ලේබලය ’සූරිය’ වෙතින් එළිදැක්වූ තැටියකදී මෙම ගීත ඇතුළත් කෙරිනි.

මෙකී නැවුම් සංගීත ඛන්ඩ ඇතුළත් ගැයුම්, එදා ගුවන් විදුලිය විසින් හැදූ ගීත වෙතින් පැහැදිළීවම වෙනස් මඟක් ගන්නට හේතුභූත වූයේද උක්ත කරුණයි.  ක්ලැරන්ස් ගේ නිර්මනයක් හි දී ’සිතාරය’ හෝ ’වයලීන’ හඞ නොඇසුනු තරම්ය. 

මෙම ගීත ඇතුළත් තැටියේ දී ගීතයක් ් ’මල්ලිකා’ විසින් ද අනෙක් යුගළය ඇගේ සොයුරි ’ඉන්ද්‍රානී’ විසින් ද ඉතිරි ගීතය  බඩපිස්සිය ’අයිරාංගනී’ විසින්ද හඞ මෙහෙයැවීම සිදු කරන ලද්දේය.

අනන්‍යතාවය මනාලෙස රැකි තිදෙනාගේ ගී හඞවල් දිශානති තුනකට විහිද පැතර යන ලිලාව ප්‍රකට කළ ගීත ඇල්බමයකි මේ. අන්තරා කොටස්හිදී ’මල්ලිකා’ සිය හඞ මුසුකරමින් හර්මනි කලාවට එක්කළ ජවය එහි තිර ලෙස සටහන් ව පවතී. 


01 පිපෙන පියුම් සඳෙහි කැඵම් ........

ඔබගේ සිතුම් වලට සමයි...................

හදෙහි පැතුම් තෙලෙහි සිනා.............

මාගේ සිතේ පවස නිවයි....................

(හර්මනි ප්‍රමුඛ හඞ මුසුව - මල්ලිකා පෙරේරා)


02 සිහින් සිනිඳු දුහුල් රිදී රේණුවල නැගී...........

සිහින් දෙපා පොඩි  හොවලා ලොවට එන හැටි..........

පළඟැටි ගී තනුව අනුව මලක් මත නැගී ...........

සඳකුමරිය පිණිකැට නා නැවත යන හැටී.................

(හර්මනී ප්‍රමුඛ හඞ - ඉන්ද්‍රානි පෙරේරා)



03 මම කිරිල්ලියක් වෙලා........අහසේ මිදුම් වලා ....

රැනින් ඉගිල්ලිලා ... එමි ඔබව බලා .....................

(හර්මනී ප්‍රමුඛ  - ඉන්ද්‍රනි)


04 මේ ගීය මම ගයන්නේ වැහි වළාකුල සොයා.........

මම බයෙන් මෙන් ගැහෙන්නේ අද වහිදෝ කියා........

මම ආදරෙන් බලන්නේ එනවද ඔබ කියා.....

අද හවසට වැස්සොත් මම ඒවි මගේ දයා.....................


(හර්මනි ප්‍රමුඛ හඞ මුසුව - අයිරාංගනී)

---------------------------

එදා සිඟිති යොවුන් ඔබට මතකදැයි බලනු මැනවි මේ මුල් ගී...?

මෙහි ඉතිරි ගීත යුගළය ලිපියේ පහත වාදනය වන්නට සළස්වා ඇත

’කැසට් පටය’ නම් වූ හුරුබුහුටි කුඩා චුම්බක පටි යුගය මෙහි පිවිසෙන්නට පෙරාතුව අනාදිමත් කාලයක් පුරා ’හඞ’ අලෙවිකරන්නට පරසිඳු ව පැවති මාධ්‍යයය ’තැටියයි’. විශාල ප්‍රමාණයේ තැටි යුගය අවසන් කරමින් පහසුවෙන් එහා මෙහා ගෙන යා හැකි අඟල් 08 ප්‍රමාණයේ තැටිය දොරට වැඩියේ 50 දශකයේ අවසනදීය. ඉන් පසුව එළැඹි දශක ද්විත්වයේදී මෙම තැටි ලාංකීය ගීත ව්‍යාපාරික ප්‍රජාව ගේ ඒකායන, ස්ථිරසාර බෙදාහැරීමේ මාධ්‍යය ලෙස පැවතිනි.

එයින් කන්ඩායම් (හර්මනි) ගීත කලාවේ යෙදුනු ශිල්පීන් හට අතහිත දෙන්නට මුලින්ම ඉදිරිපත් වූයේ ජාත්‍යන්තර ’පිලිප්ස්’ ලේබලයෙන් දිවයිනේ තැටි ව්‍යාපාරයේ යෙදුනු ’පැට්‍රික් කොරේරා’ විසිනි. ඒ 60 දශකයේ මධ්‍ය භාගයයි. ’ත්‍රී සිස්ටර්ස්’ ගේ පූර්වගාමීන් වූ ’ධර්මරත්න බ්‍රදර්ස්’ මෙන්ම ’සමනලයෝ’, ලා සියෙලනියන්ස්, ලා බම්බාස්, ලොස් කැබෙයියරෝස්  වැනි ගායක කන්ඩායම් දොරට වැඩම වූ ’පිලිප්ස්’ ත්‍රී සිස්ටරස් ගේ ආගමනය සිදුවු යුගයේ තරමක පරිහානියට පත් වෙමින් තිබුනු අතර, ලාංකීය ගී තැටි ව්‍යාපාරයේ දෙවැන්නා වූ ’ජෙරල්ඩ් වික්‍රමසූරිය’ තම ආයතනයේ ’සූරිය’ ලේබලයෙන් ක්ලැරන්ස් ගේ ’මූන්ස්ටෝන්ස්’ ගී මෙන්ම ’ඩෙකා’ ලේබලයෙන් ඉන්ද්‍රානී ගේ ’සිගිරිය’ (වන දෙව්ලිය තුරුළේ) නිකුත් කරවා දුන්නේය. ඒ වනවිටද සහෝදරියන්ගේ කන්ඩායම සංවිධානය වී නොතිබිනි. 

පහත දැක්වෙන තැටි ලේබල අතරින්, ’අයි එම් අයි’ යනු   ඉන්ද්‍රානි, මල්ලිකා, අයිරාංගනී යන නම් ත්‍රිත්වයේ ඉංග්‍රිසි මුල් අකුරු පීළිවෙලයි. එදවස ’සමූපකාර තොග වෙළඳ සංස්ථාව’ (සතොස) ආයතනයේ කළමනාකාර ධූරයේ කටයුතු කළ මේ යුවතියන්ගේ පියාණන් විසින් ආයෝජනය කළ මුදලින් එකී තැටි ලේබලය එළිදැක්විනි.


ලෝටස් - ක්‍රිශාන්ත කුරේ සහ ජේම්ස් පෙරේරා

ආර්ටෙක් - අජන්තා විජේසේන 

අයි එම් අයි - ඒ ඒ පෙරේරා (ත්‍රී සිස්ටර්ස් පියාණන් තම දුවනියන් වෙනුවෙන්) 

ජෙම්ටෝන් - විජයපාල හෙට්ටිආරච්චි (විසාකාමාල්ස් ආයතනය)

සූරිය - ජෙරල්ඩ් වික්‍රමසූරිය (චිල්රන්ස් බුක්ෂොප්)

සිල්වර්ලයින් - කෙනත් පෙරේරා (සිල්වර්ලයින් රේකෝඩ් බාර්)

නිව් සවුන්ඩ් - ලක්‍ෂමන් පෙරේරා (නිව් සවුන්ඩ් එන්ටප්‍රයිසර්ස්)

තරංගා - විජය රාමණායක (තරංගා රේකෝඩ් බාර්)

---------
1970 දොරට වැඩුම ... වම් කෙළවර ඉන්ද්‍රානි මැද - මල්ලිකා -දකුණේ - අයිරාංගනී
---------

ඉහත අයි එම් අයි (IMI) යනු ඔවුන් තිදෙනාගේ නාමයේ මුල් අක්ෂරයන් ගෙන් නිර්මිත පවුලේ තැටි ලේබලයකි. එහි බරපැන සොයුරියන්ගේ පියා  ඇතුඵ පිරිසගෙනි. 

සිංහල පොප් ගායිකා පිරිස ගේ ගී මුතුහර අමුණාදෙන්නට පෙළ ගැසුනු ’ඊ පී තැටි’ () තැටි නිෂ්පාදක පිරිස්ය. 

එදා ශ්‍රාවක පිරිස් වයන පදට පා තබා සාද ප්‍රිය සම්භාෂනයේ රඟදුන්නේ ද, බටහිර නාද මාලා සහ රිද්ම රටාවන් වෙත සෙනෙහස රඳවා පාඵව කාන්සිය දුරුකරන්නට නිවසේ ’තැටි’ වාදන යන්ත්‍රයේ වාදනයට තෝරා ගත්තේද ’වේගරිද්මයේ’ ප්‍රමුඛයන් ගැයු ගීතයන්ය. ඒ අතර ගායිකා පිරිස් අල්ප දෙනෙකු අතර ත්‍රීී සිස්ටර්ස් ප්‍රමුඛ විය.


නිව් සවුන්ඩ් - සුදු අසු පිට නැගලා....(හඩ්සන් සමරසිංහ, අර්නස්ට් සොයිසා) නීල දෑසේ මාගේ ආසාව පිරිලා (බී කේ සංඝදාස, අර්නස්ට් සොයිසා) 


අයි එම් අයි - මංගලම් කියාලා..(කරු අබේසේකර, වික්ටර් දඵගම), තරුණියන්ගේ හිත මලක් වගේ..(කරු, වික්ටර් දඵගම). අහසට නැගුනට සරුංගලේ (කරු, වික්ටර්), 


සූරිය - පිපෙන පියුම් සඳෙහි කැඵම්... , මේ ගීය මම ගයන්නේ, සිහින් සිනිඳු දුහුල් රිදී, මම කිරිල්ලියක් වෙලා.. (ක්ලැරන්ස්) නෙත්යුග රන්තරු (හේම ශ්‍රී ද අල්විස්, වික්ටර් දඵගම), ආදරේ කියන්න දන්නේ නෑ (ටී ලක්‍ෂමන් පෙරේරා, වික්ටර් දඵගම),පෑහි එක ලෙස බැඳි- (ලක්‍ෂමන් පෙරේරා, වික්ටර් දඵගම), උදයේ පිපෙනා (කරු, දඵගම), ඉඳුනිල් මැණිකා ..(කරු, දඵගම), නෑ අදරේ නෑ (හේම ශ්‍රී, දඵගම), ගාමිණි පැරකුම් රජවරු (ප්‍රියා පීරිස්, ප්‍රියා පීරිස් - ලා බම්බාස්), සමරු පොතේ ඔබට දිනක ලියා,  වාසිටි කෙල්ලෝ... (කරු අබේසේකර, දඵගම) 


ජෙම්ටෝන් - ආත්මයක්, එක කූඩුවක හැදී (ප්‍රේමකීර්ති ද අල්විස්, සරත් දසනායක) 


ලෝටස් - හිතේ සන්තෝසයයි, දෑසේ සිනාවෙන්, සැන්දෑවෙලා එන්නම් කියාලා , අව්වට වැස්සට...(කරු අබේසේකර, වික්ටර් දඵගම) සිරිකත වැඩියා අද දවසේ, හා හා හොරේ දැනුනා, එදා තරම් මගේ සිතේ, මතකය ඇසුරින් (ක්ලැරන්ස් විජේවර්ධන), උදාර සිංහල බිමේ උපන් (කරු අබේසේකර, ක්ලැරන්ස්), මගේ දෑස නැළවි සඳරේණු දුවනී (ෂෙල්ටන් වීරරත්න, ක්ලැරන්ස්)


සිල්වර්ලයින් - කඵ දීග ගියාලු, කුමාරිහාමි, (වර්ණන් පෙරේරා, මයික් ගුණසේකර)


තරංගා - සලා දෙතොල් මල් පෙති, නොනිදා පහන් කලේ, (කේ ඩි නිකලස්, මෙල්රෝයි ධර්මරත්න), කාලෝ කාලෝ, ගිය ඉරිදා ඔබ (මෙල්රෝයි)


ඉහත පෙළගස්වන ලද්දේ මේ කන්ඩායම ඇතුඵ ඉන්ද්‍රානී පෙරේරා විසින් ගැයූ ගීත ඇල්බම් සීමිත සංඛ්‍යාවකි. මේවා වෙළඳ පොළට නිකුත් වී කෙටිකාලයකින් අනපේක්‍ෂිත අලෙවි වාර්තා තබමින්, විකිණි යද්ද, ලංකා ගුවන් විදුලියේ සති අන්ත වෙළඳ වැඩසටහන් ද, කන්ඩායම් ගී වැඩසටහනද වර්ණවත් කරන්නට විය. 

’ත්‍රී සිස්ටර්ස්’ ගායිකාවෝ ප්‍රසංග වේදිකාව රසගන්වන්නට නැතිවම බැරි, ගායන තාරකාවන් බවට පත් විය.

අජන්තා විජේසේන නම් වූ වෙළඳ තැටි ව්‍යාපාරික රසවතා ගේ ’ලෝටස්’ ලේබලයද මෙම යුවතියන්ගේ ගී රාවයෙන් නිම්නාද විය. ඊට අත්වැල සැපයූවේද ’ක්ලැරන්ස්’ ය. එහිදී දෙවැන්නිය ’ඉන්ද්‍රානි’ ඒකලව ගයා  ශ්‍රාවකයන් හදවතින් වැළඳ ගත් ගීත හතරක තොරතුරු මෙපරිදිය. ගායිකා ඉන්ද්‍රානි හෙළිදරවු කළ ලෙස එක්තරා දිනයක් ඇතුළතදී ගීත දහයක් තරම් සංඛ්‍යාවක් පද රචනා කොට ඒවාට තනු නිර්මාණය කරන්නට ක්ලැරන්ස් නම් ඉන්ද්‍රජාලික ගේයවාග්කරුවාණෝ සමත් ව සිටියේය.එයින් යෝජිත ඇල්බමය සඳහා ගීත 04 ක් තෝරාගත් ’ඉන්ද්‍රානි’ ඒවා මනා ලෙස පුහුණුවි ගායනයේ යෙදුනාය. 

මෙළෙස ගී තැටි ඇල්බම යුගළයක් ඔස්සේ එකක් අඩුම ධාවන කාලයකට සිමා කරවා (විනාඩි 02 කට යම්තමින් ඉක්මවා) ’ඉන්ද්‍රානි’ ඇතුඵ ගායිකාවන්ගේ වඩාත්ම ජනාදරයට පාත්‍ර වූ ගීත අටක් බිහිකරවාදිමේ කෘතගුණ පූර්වක ප්‍රණාමය දිවංගත ’ක්ලැරන්ස් විජේවර්ධනයන්ට’ හිමි විය යුතුය. 

ඔහුගේම ස්වර නිර්මාන ඇතුළත් වූ  අපේක්‍ෂා සිනමාපටයට 1978 දී ගැයූ ’සැණකෙළියේ සඳඑලියේ...’ ගීතය බිහිවන තෙක්ම, අදට වඩා එදා නිතර සංවිධානය වූ ’සැණකෙළි’ බිම් වලදී වැඩියෙන්ම සවනත වැකුනේ ඇයගේ ’සැණකෙළියේ, ගීතයමය.


01 සිරිකත වැඩියා අද දවසේ ...................

දහස් පැතුම් ඇත මගේ මනසේ.............

ආසිරි ගී මැද ......

මා ඔබ සතුවන බව වැටහේ............


02 හා හා හොරේ දැනුනා දැනුනා ...

මට නාවේ මොකෝ කියලා ..............

මා හා ඔබේ තරහක් තිබුනානම්....

කිවේ මොකෝ සිතුනා .........................


03 එදා තරම් මගේ හිතේ දැනුනේ නෑ මට වෙනසක් ................

දුටුවා ඔබ මැද සිටියා විදුලි බුබුඵ දස දහසක්....

සැණකෙළියේ කිසිම දිනක දැනුනේ නෑ මට වෙනසක්................

පෙණුනේ මට ඔබේ දෙනෙත් වල ලියුවුනු පොඩි රහසක්............

-------------------------
මුල් ගීත මිහිර......

මේ තැටිය උදෙසා ක්ලැරන්ස් විජේවර්ධනයන් නිර්මිත ගීත අතරින් එකක් ඇයගේ දිවිගමනේ අනුවේදනීය සිදුවීමක් සටහන් කරයි. ඇය පාසල් දැරියක්  ව සිටියදී නැගණිය අයිරාංගනී හට යම්තම් සයවස් සපිරෙද්දී, දැරියන්ගේ මව මෙළොවින් සමුගත්තාය එතැන් හි සිට අක්කන්ඩිය ’මල්ලිකා’ ඔවුන්ගේ දෙවන මව් පදවිය භාරගත්තාය. මේ අවධියේදී එනම් 1968 දී පමණ බටහිර ගීත ලොලීන් අරභයා ඉංග්‍රිසි බසින් ගීත ගැයු ’ඩැල්රීන් ආනෝල්ඩා’ සිය ’ෆයර් - ෆලයිස්’ වාදක කන්ඩායමේ සහය ගායිකාව ගේ භූමිකාව ඉටු කරන්නට ඉන්ද්‍රනි දැරිය තෝරාගන්නට යෙදුනි. 


මධු මී පැණි බඳු රස ගී ගැයූ ත්‍රී සිස්ටර්ස් වංශ කථාව මෙතැන් සිට යළිත් දෙසතියකින්.................

දුර්ලභ සේයා රූ සහ තොරතුරු සම්පාදනය -ඉන්ද්‍රානී පෙරේරා මහත්මිය - ත්‍රී සිස්ටර්ස් නායිකාව ගෙනි

ඇයට කෘතඥ පූර්වක ස්තුතිය...


Wednesday, July 3, 2024

ත්‍රී සිස්ටර්ස් ගීත මේලාව - 1970 - 1987

එදා ගී වසන්තය එළැඹී දා.............අහසේ මිදුම් වළා අතරේ රැව්දුන් කිරිල්ලියන්ගේ  ගී හඞ  - 02 

 ත්‍රී සිස්ටර්ස් ගී නිර්මාණ එකතුවේ ඇතුළත් ගැයුම් බොහොමයක ප්‍රධාන ගායිකාව (Lead Singer )  සැබැවින්ම ඇයයි. ගැයුමකදී  හඞ හැසිරවෙන පරාසයේ නිරන්තරයෙන් ඉහළින් සිය හඞ පවත්වා ගන්නට ඇය කවරාකාරයෙන් සමත් වී ඇද්දැයි පසක් කරගැන්ම සුදුසු නිදසුන් පෙළක් ගෙනහැර දක්වනු මනාය. මෙම ගැයුම් අතරේදී සොයුරියන් දෙපොළ ඇයගේ අත්වැල් ගායනයේ සහයිකාවන් ලෙස එහිදි පෙනි සිටියහ. ඇය ගේ ඒකල ගී හඞ ’ත්‍රී  සිස්ටර්ස්’ පොප් වේගරිද්මයේදී කැපි පෙනෙමින් අවදී වූ ඒ ගීත පෙළ ආවර්ජනය කරගනු මැනව. (මේ ගීතවල ආරම්භක ගී පදවලදී මතුව නැගෙන්නේ මල්ලිකාවන්ගේ සුපැහැදිලි ගී හඞය. එකරුණ වඩාත් මතුකරදැක්වූයේ එදා මෙම ගී ශ්‍රවණය නොකළ, ඔවුන්ව නුහුරු නුපුරුදු නව ශ්‍රාවක ප්‍රජාව උදෙසාය)













60 දශකයේ දෙවන භාගයේ ලක්දිව පරසිඳු ගුවන් විදුලි ගී රසමවන්නියන් වමේ සිට

මල්ලිකා පෙරේරා, චන්ද්‍රා ද සිල්වා වීරසිංහ, සහ ලතා දිසානයක 



01ලස්සන දවසක ලස්සන දෑසක් හමුවිලා.................  හේම ශ්‍රී ද අල්විස්, සරත් දසනායක

02පෙම් බැඳුනා දැක්ක දිනේ මං හිටියේ පැත්තකනේ - කරුණාරත්න අබේසේකර, සරත් දසනායක

03මිහිරි ගීත ගයාලා දෑතේ දෑත තියලා - කරුණාරත්න අබේසේකර, වික්ටර් දඵගම

04 කුමාරිහාමි මා උඩරට හොඳ වලව් පෙලපතේ.. - වර්ණන් පෙරේරා, මයික් ගුණසේකර

05 පිපෙන පියුම් සඳෙහි කැඵම් - ක්ලැරන්ස් විජේවර්ධන, ක්ලැරන්ස්

06 ආදරේ කියන්න දන්නේ නෑ - ටී ලක්‍ෂමන් පෙරේරා, වික්ටර් දඵගම

07 වාසනවා දෝතට ගෙන සිනහ සලා - කරුණාරත්න අබේසේකර, සරත් දසනායක

08 මංගලම් කියලා මල් මිටක් තබාලා - කරුණාරත්න අබේසේකර , වික්ටර් දඵගම

09 තරුණියන්ගේ හිත මලක් වගේ - කරුණාරත්න අබේසේකර, වික්ටර් දඵගම

10 ඉඳුනිල් මැණිකා කියමින් අමතා - කරුණාරත්න අබේසේකර, වික්ටර් දඵගම

11 නෑ ආදරේ නෑ - හේම ශ්‍රී ද අල්විස්, වික්ටර් දඵගම

12 එක කුඩූවක හැදී යව්වන කාලයේදී - ප්‍රේමකීර්ති ද අල්විස්, සරත් දසනායක

13 ගාලා සුවඳ රස අඳුන්  - මහගම සේකර, සෝමදාස ඇල්විටිගල  - සිහින ලොවක් - 1972 (සිරිල් වික්‍රමගේ අධ්‍යක්‍ෂනය) - ඒකල ගායනා කොටස් 

----------------------------------------

සවන්දෙන්න

------------------------------

සවන්දුන් ශ්‍රාවක රසික ඔබ අවිවාදයෙන්ම පිළිගන්නා කරුණක් මෙහිදී මතුකරනු මනාය. අදින් අඩ සියවසකට මද කලකට ඔබ්බෙන් නිර්මිත මෙම ගීතාවලියේ වාද්‍ය සංකලනය අදටද මිහිරි මධුර බවින් පරිපූර්ණිත නොවේද ? බිඳකුඳු හෝ එය පිරිහි ඇද්ද ? එනම් එදා ඉහල ලැයිස්තුගත සංගීතවේදීන් අඩසියවසක අනාගතයේදී පවා නොපිරිහෙන ශ්‍රවණ මාධූර්යයකින් තම නිර්මාණ සරසවා ගත් බව නොවේද ? සියවස් ගණනකදී පරම්පරා ත්‍රිත්වයකින් හෝ රසයෙන් උජ්වලිත එය ආශ්චර්යයකි. ඔබට වත්මනෙහි බිහිවන නව ගී නිර්මාණයකින් මේ රසය විඳගනු නොහැක්කේමය. එසේනම් මේ සර්වකාලීන මධූර ගීතාවලිය අදද ජීවමාන නොවේද ?

ලංකා ගුවන් විදුලියේ ශ්‍රේණිගත ගායිකාවක් ලෙස ලියාපදිංචි වූ ඇය එහිදී ද සිය ගායන කෞෂල්‍යය ගෙනහැර පැවේ සිය වෙළඳ තැටි නිර්මාණ පෙළ රසගැන්වූ ’සරත් දසනායක’ සංගීතවේදියාගේ මගපෙන්වීමෙනි.


කුරුල්ලනේ නුඹලගේ සංතෝසය

මදකට අපට දියව්.........

විසල් වනේ හොඳ ලස්සන තැනකට පිවිසෙන අයුරු කියව්...............

(ගී පද - කරුණාරත්න අබේසේකර, නිෂ්පාදනය - ලංකා ගුවන් විදුලි සංස්ථාව - සරළ ගී)

-----------------------------

මල්ලිකා ඇතුඵ කෙවිළියෝ ගුවන් විදුලියේදී මැවූ රසය මෙතැනින්

---------------------------------------------------

සටහන -

’ක්ලැරන්ස්’ සහ ’වික්ටර් දඵගම’ හා සම සමව සිටිමින් සරත් දසනායකයන් ’ත්‍රී සිස්ටර්ස්’ ගී ආර මනාව දැන හැඳින, බටහිර හර්මනි පොප් ගායනා ශෛලිය අනුව ගිය තනු සහ සංගීත සංයෝජනයන් මහත් රාශියකින් ඔවුන්ගේ ගීත රසගැන්වූයේය. එයින් බැහැරව ඔවුන්ගේ ගායන කෞෂල්‍යය වඩාත් කැපි පෙනෙන්නට සළස්වනු පිනිස, බොහෝවිට පෙරදිග සංගීත රටාවන්ට අනුගතව ගැයුනු ’ගුවන් විදුලි සරළ ගී’ මෙවලමක් කරගනු ලැබිය. ඉඩ ලද හැම විටම, ඔහු ඊට නොපැකිළිව ඉදිරිපත් වූයේය. ඉහත කී නිදසුන  ලංකා ගුවන් විදුලි සංස්ථාවේ ’ත්‍රී සිස්ටර්ස්’ නමින් වර්ගීකරණය කෙරුනු එකම නිර්මාණය දැයි විමසනු වටි?

ඊට අමතරව ඔහු ඉන්ද්‍රානි පෙරේරා වෙනුවෙන් එහි  ’,වසර ගණන් ඇසුරේ සිටියත්, (ගී පද ධර්ම ශ්‍රී වික්‍රමසිංහ),  සඳකිඳුරී මා සඳගිරි පව්වේ (මහාචාර්ය සුනිල් ආරියරත්න), ’රතු මල් ගවුමට ලස්සන වැටුනා..(ඩොනල්ඩ් අයිවන්) වැනි වේගරිද්මයෙන් බැහැර ගීත ද නිර්මාණය කරදෙන්නට පෙළෙඹිනි. පොප් ගීතයෙන් ඇයව දැන හැඳින සිටි 70 දශකයේ රසිකයන් ගුවනින් ඇයගේ මේ නුහුරු එහෙත් මනරම් ගායන කුසලතා සවන් යොමා විශ්මයට පත් වන්නට ඇත. 

’පන්ඩිත් අමරදේවයන්’ මෙන්ම ’ආචාර්ය වික්ටර් රත්නායකයන්’ හැරුණුවිට වෙනත් සංගීත අධ්‍යක්‍ෂවරු ’ඉන්ද්‍රානි’ ගේ අසාමන්‍ය දුර්ලභ ගී නාදයෙන් නිසිඵල නෙළා ගන්නට අසමත් වීම කණගාටුදායකය. ඇයගේ සමකාලීන ප්‍රවිණ සංගීතවේදීන් බහුතරය අද දිවමන්ව නොසිටී. ඔවුහූ සතර අගතියෙන් තොරව ක්‍රියා කළේ නම් ඇයගේ හඞින් ගැයුනු මධුර සරළ ගීතාවලියකින් සිංහල ගීත සම්පත සරු වන්නට ඉඩ තිබිනි.  

1975 දී පන්ඩිත් අමරදේවයන් මුල්වරට සිය සංගීත අධ්‍යක්‍ෂනයේ සෙවණට, ජෝතිපාලයන් කැඳවූයේ, ’තරංගා’ සිනමා වෘතාන්තයේ ගී ගයනු පිණිසය. එහි ’කාන්තා’  හඞ පෞරුෂය ’ඉන්ද්‍රානි පෙරේරාගෙනි.

වික්ටර් රත්නායක ඇයව ’පොඩි මල්ලී’ සිනමාපටයේ ගැයුමකට යොමුකරවාගත්තේ 1979 වසරේදීය. එහි වැඩිදුර තොරතුරු ඉදිරි ලිපි වල සාකච්ඡා කෙරේ.

------------------------------------------------------------------

’70’ දශකයේ උදාවේ එනම් 1969 දෙසැම්බර් 31 දින  ශ්‍රී ලංකාවේ මංගල බටහිර වේගරිද්ම පොප් ගායිකා කන්ඩායමේ උපත සනිටුහන් කරයි.   මේ සොයුරියන් ත්‍රිත්වය එදා කොළඹ ටැප්‍රොබේන් එනම් පසුව ග්‍රෑන්ඩ් ඕරියන්ටල් හෝටලයේදී හා පුරා ප්‍රේක්‍ෂකයා ඉදිරියේ පෙනී සිටියහ. 

එහෙත් ඊට අඩිතාලම දමන්නේ මල්ලිකා ගේ කණිටු සොයුරියන් දෙපොළින් වැඩිමහල් ’ඉන්ද්‍රානි’ ය. ඇය ගේ හඞට වසඟ වන ජෙරල්ඩ් වික්‍රමසූරිය නම් වු ව්‍යාපරික රසවතා සිය ’සූරිය’ තැටි ලේබලයට එක්කල ’මූන්ස්ටෝන්ස්’ ගායක කන්ඩායමේ කාන්තා නියෝජනයට ඇයව කැඳවාගනී. ඒ අනුව ලාංකීය පොප් ගී කලාවෙහි වසඟයට පත් ශ්‍රාවක රසිකයන් හට ’දිල්හානී දුවනී.............’ ගීතය ශ්‍රවනයට අවස්ථාව උදාකරදෙන්නේ ’ජෙරල්ඩ්’ ය. රසිකයන් හොඳින් දන්නා පරිදිම ’මූන්ස්ටෝන්ස්’ යනු අන් කවරක් නොව මෙම ගීත අම්බරයේ  සදා දිළෙන තාරකාව වූ ’ක්ලැරන්ස්  එනම් ක්ලැරන්ස් විජේවර්ධන ගේ මුල්ම සංගීත කන්ඩායමයි.  ඇය ඉන් අනතුරුව යළිත් ඔවුන් හා එක්ව හඞ මුසුකරන්නේ ’සිගිරිය’ එනම් ’වන දෙව්ලිය තුරුලේ...’ ගීතය උදෙසාය. 

එවකටද දිවයිනේ ක්‍රියාශීලී ප්‍රකට ගායිකාවක් ලෙස සම්මානනයට පාත්‍ර වූ ’මල්ලිකා’ ගේ ගායන සුරුවිරුකම් ද හොඳින් දැන හැඳින ගත් ව්‍යාපාරික ’වික්‍රමසූරිය’ මහතා ගේ යෝජනාව වන්නේ පාසල් දැරියන් වූ ’ඉන්ද්‍රානි’ සහ ’අයිරාංගනී’  ද ඇය හා සමග එක්ව ගායිකා කන්ඩායමයක් ලෙස කටයුතු කළමනා බවයි. ඔවුන් විසින් කිසියම් පෙරළියක් කරනු ඇතැයි ඔහුගේ ශූර ව්‍යාපාරික ඥානයට වැටහෙන්නට ඇත. ගීත ලෝලියෙකු වූ දැරියන්ගේ පියාණන් විසින් ඊට වෙනත් නම් කුමටදැයි යන්න විමසා ඔවුන් ’ත්‍රී සිස්ටර්ස්’ නොව්දැයි කියා සිටියේය.  ඒ එදා ක්ලැරන්ස් ගේ ’මූන්ස්ටෝන්ස්’ සහ පසුව ’ගෝල්ඩන් චයිම්ස් සහ ’සුපර් ගෝල්ඩන් චයිම්ස්’ කන්ඩායම්වලට පමණක් දෙවැනි වූ ගායිකා කන්ඩායමේ ජන්ම පත්‍ර පූර්විකාවයි.

පෙරකී ගායකයන් ද ’ත්‍රී සිස්ටර්ස්’ ද එතැන් හි සිට ’සූරිය’ ලේබලයේ නිත්‍ය ගායක පිරිස් වූහ. 

දෙහිවල ප්‍රීස්බෙටිරියන් බාලිකාවන් වූ ඔවුන් ගෙන් පළමුවැන්නිය 1945 වසරේ බිනර මසින් විසිතුන්වැනි දාතමින් උපන් ’මල්ලිකා’ පසුව දේවි බාලිකා සිසුවියක්ව සිට එතැනින් උසස් පෙළ කඩඉම පසුකරයද්දීම පන්ඩිත් අමරදේවයන් ගේ සංගීත පාඨමාලාවන් හදරා තිබිනි, අමරා සහ දයාරත්න රණතුංග, පියසිරි විජේරත්න වැන්නවුන් ද ඒ සංගීත පන්තියේ සෙසු සාමාජික සාමාජිකාවන් ව සිටියහ. ඇය පසුව සංගීතවේදී ’බී වික්ටර් පෙරේරා’ ගෙන් ශ්‍රෘස්තය වැඩිදුරටත් හදාරන්නට පෙළඹුනේ සිය නිවහන පිහිටි ’රාජගිරියේ’ ඔහුද පදිංචිව සිටි බැවිනි. 


මල්ලිකා, ඉන්ද්‍රානී, සහ බඩ පිස්සිය අයිරාංගනී (දකූණු කෙළවර)එදා ප්‍රසංග වේදිකාව හැඩ ගන්වමින්

සත් හැවිරිදි බොළඳ ළපැටි ’මල්ලිකා’ දැරිය සිය පියාණන් ලඟ දැවටෙමින් ’පියානෝ’ වක් ඉල්ලා හඞා වැටෙන්නට විය. මේ සිඟිත්තියගේ සිහිනය සැබෑ වූ දා ඇය උතුරා යන සතුටෙන් එය තමාට වාදනය කරන්නට උගන්වන්නටැයි කියා සිටියාය. ඒ අනුව බර්ගර් ජාතික ’වොම්බෙග්’ නම් ගුරුතුමිය ව කැඳවන ලද්දේ ඇයට ’බටහිර සංගීත’ අභ්‍යාසයන් උගන්වනු පිණිසය. එදවස සෙසු ගුරුවරු බොහොමයක් මෙන්ම ඇයද අත්වැරැදීම් වලදී සැඩපරුෂය. ඒ අනුව අතැඟිලි මතට කෝදු පාර වරදින්නේ නැත.

පසලේ ඉහළ පංති වලදී ඇය ගේ ’බටහිර සංගීත ගුරුතුමිය’ජෝෂප්’ මහත්මියයි. මෙළෙසින් ඇය ගේ බටහිර සංගීත දිවිය ක්‍රමයෙන් ඔප මට්ටම් වෙමින් පැවතින.

60 දශකයේ මධ්‍ය භාගයේදී ජී ඩී එල් පෙරේරා කලාකරුවා විසින් දියත් කෙරුනු ’කලාපෙළ’ සාමාජිකාවක් ලෙස ’මල්ලිකා’ කටයුතු කලේ ඇය පාසල් දැරියක්ව සිටිද්දීමය. එවිට ඉන්ද්‍රානි සහ අයිරාංගනී  කුඩා නව යෞවන වියේ පාසල් යුවතින්ය. ප්‍රවින සිනමාවේදී සුගතපාල සෙනරත් යාපා, රංගනවේදිනී ලියෝනී (කොතලාවල), ගායනවේදී දේවානන්ද වෛද්‍යසේකර, රංගනවේදින්ී දෙනවක හාමිනේ රංගන ශීල්පී බුද්ධි වික්‍රම ඇතුඵ පිරිස මෙම ’කලාපෙළ’ සෙසු සාමාජික සාමාජිකාවන් අතර සිටියහ. මොවූහූ සියල්ල එක්වී ’සාමා’ සිනමාපටය බිහිකළේ 1965 වසරේදී බව යළි සිහිකරනු මනාය.

මෙම සහෝදර යුවතියන් ත්‍රිත්වයේ දොරට වැඩුම සටහන් කරන්නට ගැයුනු ගීතය, මෙකී කන්ඩායම බිහිකරන්නට නිමිත්ත වූ  කඵ කෙල්ල ’ඉන්ද්‍රානී’ අරභයා ලියැවුනේ එදවස විශිෂ්ඨ ගණයේ ගී පද රචකයෙකු වූ ’හේම ශ්‍රී ද අල්විස්’ ශූරීන් විසිනි. බටහිර සංගීත කලාවේ ගුරුමුෂ්ඨි මනාව දැනකියා සත්‍යාභ්‍යාසයෙන්, න්‍යයාත්මක හැදෑරීමෙන් ශිල්ප කලාව තිව්ර කරගන්නට යෙදී, අතිසුමධූර ස්වත්‍රන්ත්‍ර තනු නිර්මාණ පෙළකින් සිංහල ගීතාවලිය රසගැන්වූ ’වික්ටර් දඵගම’ සංගීතවේදියාගෙනි.


------------------------
හේම ශ්‍රී ද අල්විස් සහ වික්ටර් දඵගම 
--------------------------

නෙත්යුග රන්තරු යුවළ තමයි................

තොල්පෙති නාදඵ වලට සමයි............

මගේ හද ඔබෙ සුව යහන තමයි...........

ඔබ සොයනා කඵ කෙල්ල මමයි............


අඳුරින් බර වැලිකතරේ පවා........

ආලෝකය දෙමි උදය හවා..............

ගිමනට සීතල සෙවන මවා..............

දිය දහරක් වෙමි පවස නිවා.................


රළ ලෙස ජීවන දිය දහරේ.............

අතගෙන එමි ඔබ යන පාරේ............

සුපුරුදු ගතිගුණ අත නෑරේ.............

දුක හෝ සැප විඳ ගමු මිහිරේ...............


මෙම ගීතයෙන් ද හර්මනි ගීත කලාවේ හැඩ රුව මනාව අවබෝධ කරගත හැක්කේය. ගීතයේ ඇතැම් පැදි සමූහය විසින්ම එක්ව ගයයි එහෙත් තවත් කොටස් තනි සාමාජිකයෙකු විසින් ගයද්දී පසුබිමින් වෙනත් තාල රූපයක් රැගත් ගැයුමක් ශ්‍රවණය වේ.

--------------------------------------

1969 දෙසැම්බර් 31 දින දොරට වැඩි ත්‍රී සිස්ටර්ස් මංගල ගැයුම මෙතැනින් 


------------------------------------------------

තොරතුරු සහ සේයා එකතුව වෙනුවෙන් -- ඉන්ද්‍රාණි පෙරේරා මහත්මිය වෙත කෘතඥ පූර්වක ස්තුතිය

මෙතැනින් ඉදිරියට දෙසතියක විරාමයෙන්..............


Thursday, June 20, 2024

Three Sisters and Mallika Perera

එදා ගී වසන්තය එළැඹී දා.............අහසේ මිදුම් වළා අතරේ රැව්දුන් කිරිල්ලියන්ගේ  ගී හඞ  - 01 


1970, 71, 72,73  යුගය ගෙවි යද්දී සිංහල සංගීත ලොලීන් ආනන්දයෙන්, රසයෙන්, මිහිරෙන් තෙමූ  නව ප්‍රවණතාවය වූ ’කන්ඩායම් ගී’ මල්වරුසාව තුරල් ව නොගොස් තිබිනි. ඒකම ආරකට භාරත ගීත රාමුවට කොටු වී ගැයුනු ගීත කලාවෙන් තෙහෙට්ටුවට පත්, ඔවුන් ගේ වින්දනයේ විඩාව දාහය නිවාදමමින් වට කන්ඩායම් ගී පිණිබිඳු ඔවුනට අමා දිය බිඳක් බඳුව තිබුනා යන්න තහවුරු කිරීමට සාක්‍ෂි ගෙනහැර පෑමට එදා එකී ගී ගැයු අද වියපත් වූ ශිල්පීන් සමත්ය. 

දස දහස් සංඛ්‍යාත ප්‍රේක්‍ෂක සමූහයා එක්රෙක් වූ ගෘහස්ත සංගීත සංදර්ශනයන් හිදී ඔවූහූ නැවුම් ආරක ගීත කලාවකින් සිය ආදරණිය රසිකයා පිනවන්නට සමත් විය. අඩසියවසකට පසුවද එදා රසයෙන් කුල්මත් වූ කුඩා ළපැටියන් පවා අද වැඩිහිටියන් ව සිටිමන් ඒ රසය හඹා යන්නට යුහුසුඵ වෙමින් සාමාජ මාධ්‍ය ජාලා පීරමින් සිටිති.

ඒ මන්ද යත්, ඒවා ජනගත වූ ’ගී තැටී’ කලාව අභාවයට ගොස් ඒ ගී තැටි වාදනය කල මාධ්‍ය ආයතනයද බොහෝ සේ අකර්මන්‍ය ව ගොස් අතැයි ඔවුන්ට හැගී ගොස් ඇති බැවිනි. වාසනාවකට, එයින් හටගත් රික්තය, සමාජ මාධ්‍ය කලාව විසින් සපුරාලන ලදුව, එයින් උක්ත රසිකයන්ගේ මනදොළ සපුරාලන්නට ගත් තැතකි මේ.

දුසිම් පහක තරම් පිරිමි ගායක පිරිස් අතරට එක්වූ කාන්තා ’කන්ඩායම්’ අතර එදා ජයකොඩි නැංවූ ත්‍රීත්වය ’ත්‍රී සිස්ටර්ස්’ ය. ඔවුනතර පෙරදිග සංගීතයේ මූලධර්ම සහ ප්‍රයෝගීක ක්‍රීයාකාරකම්  හොඳින් ප්‍රගුණ කළ ’මල්ලිකා පෙරේරා’ නම් පියකරු ළඳ, ඇයගේ නැගනිය, තමා විසින්ම ගීයකින් ’ඔබ සොයනා කඵ කෙල්ල මමයි...’ ලෙස හඳුන්වාදුන් ’ඉන්ද්‍රානි පෙරේරා’ සහ පවුලේ ළාබාලතම සාමාජිකාව ’අයිරාංගනී’ යන සාමාජිකාවන් වුහ. 



වරෙක ඔවුන් තිදෙන එකහඞින් ගයද්දී, තවත් වරෙක තිදෙනා ’විවිධ’ ස්වර තලයන්හි සැරිසරමින් එකම ගීයේ විවිධ පද උසුරුවා, ’කන්ඩායම් ගී’ කලාවට ආවෙනික රිද්මය රටාව, ගුණය රැකගන්නා ලදී.

සෙසු සාමකාලීන ශිල්පීන් සේම ඔවුන්ද, ලාංකීය සංගීත ඉතිහාසයේ කියැවෙන අග්‍රගන්‍ය සංගීතඥයන්ගේ නිර්මාණයන් රසගන්වන්නට වාසනා මහිමය ලද්දේය. 


සරත් දසනායක

ක්ලැරන්ස් විජේවර්ධන

වික්ටර් දඵගම


බටහිර සංගීත ශීල්පිය උපක්‍රමයන් හොඳින් හදාරා ඒවා පෙරදිග සංගීත කාලවේ මූලධර්මයන් හා මුසුකරවාලමින්, සිංහල ගීත රසිකයන් හට මෝහණීය රසාකරයක් මවා දුන්නේය. ත්‍රී සිස්ට්රස් ගායිකාවෝ ගැයූ ගීත අල්පයක් හැරුනුවිට අන් සියල්ලම පාහේ සංගීතවත් කරන ලදුව, වාද්‍ය ශීල්පියොපක්‍රමයන්ගෙන් හැඩගන්වා ලුයේ පෙරකී සාමාජිකයන් සතරදෙනා විසිනි.

පෙරකී ’අල්පය’ 


අරනස්ට් සොයිසා,

මෙල්රොයි ධර්මරත්න 

මිල්ටන් පීරිස්, 

මයික් ගුණසේකර

වික්ටර් රත්නායක

පන්ඩිත් අමරදේව

සෝමදාස ඇල්විටිගල

යනාදින් නියෝජනය කරන්නට යෙදුනි.

එපමණකුදු නොවේ, ඔවූහූ දෛවෝපගතව ශ්‍රි ලංකාවේ පහල වූ විශීෂ්ඨතම ගී පද රචකයන් ගේ  නිර්මාණ කලාවේ ’වසන්ත සමය’ හා සමපාත ව

කරුණාරත්න අබේසේකර

මහාචාර්ය සුනිල් ආරියරත්න

කුලරත්න ආරියවංශ

ප්‍රේමකීර්ති ද අල්විස්

මහගම සේකර

අජන්තා රණසිංහ

ධර්මසිරි ගමගේ

කේ ඩි කේ ධර්මවර්ධන

ක්ලැරන්ස් විජේවර්ධන

හේම ශ්‍රී ද අල්විස්

හඩ්සන් සමරසිංහ

යන දැවැන්තයන්ගේ ගී පබැඳුම් රසගැන්වූහ.

වෙළඳ තැටි ගණනින් තිහකට අධීක සංඛ්‍යාවක්  එනම් ගීත ගණනින් 120 ක්ද ඉක්මවා නිකුත් කරවා ’කන්ඩායම් ගී’ ලොව රැජිනියන් වූ ඔවුන් ඒ වාර්තාවෙන්  සෙසු සියඵ ’කන්ඩායම්’ අබිභවා සිටී. ගීත කලාව පිරිහි යමින් පවතින් වර්තමානයේ මෙන්ම මෑත අනාගතයේදීද එකී වාර්තාව බිඳ හෙලන ගායිකාවන් කිසිවෙකු සමත් නොවෙනවා ඇති බව නිසැකය.



සිහින ලොවක් - 1972

ජීවන ගංගා - 1974

සමන්මලී - 1978


නිර්මාණකරුවෝ ’ත්‍රී සිස්ටර්ස්’ ගී සිය සිනමාකෘතිවලට ඇඳාගෙන එයින් වැඩිමනත් ජනප්‍රසාදයක් ලබන්නට ඇත.

මෙම ළඳුන් තිදෙනා එකට එක්ව ගීත ගයන්නට ද පෙරාතුව පවුලේ ජ්‍යෙෂ්ඨතම සාමාජිකාව ’මල්ලිකා’ සිනමා ගීත කලාවට ප්‍රවිශ්ඨ ව සිටියාය. 

1965 දී ’ජී ඩී එල් පෙරේරා’ හැදූ ’සාමා’ හිදී ’සුගතපාල සෙනරත් යාපා’ නමින් එවකට අධුනික ශීල්පියෙකු වූ මානවකයා ගේ ගී පද රචනයක් සංගීතවේදී ’ජයතිස්ස අලහකෝන්’ යටතේ ඇය ගයනා කළාය.


වනන්තරේ ගල් අරණේ විමානෙට ..............

නිරන්තරේ යන ගමනේ ...................

--------------------------------------------

ඇයගේ භාවපූර්ණ ගී නාදය ඇගැයූ ’ආචාර්ය ප්‍රේමසිරි කේමදාස’, තමන් සංගීතයෙන් හැඩ ගැන්වූ ’වනසරා’ - 1969 හි ගයන්නට ඇයට ඇරයුම් කළේය. එිහිදි ඇය සිංහල ගීත කලාවේ එතරම් සාකච්ඡාවට බඳුන් නොකළ නැවුම් ප්‍රස්තුතයක් මතුකර දුන්නේ කරුණාරත්න අබේසේකරයන් ලියූ පදමලාවකිනි. ස්ත්‍රී ලාලිත්‍යය වැනුම් අපමණව පවතින සාහිත්‍ය කවි කලාවේ ශෝභාසම්පන්න, පාංශූ දේහධාරී ’පුරුෂ දේහ’ වැනුම් විරළය.

අබේසේකරයන්ගේ කවි සිතුවිල්ල පවසනා පරදී එවන් දේහවිලාසය ’යුවතියකගේ’  නිදිගත් සිතුවිලි කළඹා අවදී වී වියරු වෙසක් ගන්නේද ?






සැතපෙන සිතුවිලි අවදිකරන සුඵ .............

රණවිරු දේහ විලාසේ................

ගත ගොරහැඩි වී සිත දැඩි නැත වී...

කටු නටු අග පිපි මල සේ...............


දෙබැම නළල් තල සවිබල උරහිස........

අපමණ සිහින මවයි....


දෙනෙත හෙලන තැන ...

දෙපිය ගැටෙන තැන ...

ජීවන රසය කවයි............


මිනිස් හඞින් තොර...

ඝන තුරුළිය සෙවණේ...

එඩිතර කම ලග අවිහිංසක බව ...

මුසුවන අයුරු පෙනේ.................


(වනසරා - 1969)

---------------------------------

1973 වසරේ තිරගත වූ ’ගොපඵ හඞ’ සිනමා පටයේදී ඇය ගේ ගී හඞ මුල්වරට ඔපමට්ටම් කරදෙන්නට ඉදිරිපත් වන්නේ සංගීතවේදී ආර් මුත්තුස්වාමි ය. ’ශ්‍රී නිහාල් ජයසිංහ’ ගේ ගීත සංකල්පනාවකි මේ


පුංචි පුංචි මල් වගේ රංචු රංචු වී...........

මල් කුමාරයන් වටේ මල් කුමාරියෝ ........

පුංචි පුංචි සමනලුන් රංචු රංචු වී...........

මල් කුමාරයන් වටේ මල් කුමාරියෝ..................


(සහය ගායිකා - මල්ලිකා කහවිට)

-------------------------------------

දයානන්ද රොද්‍රිගෝ ගේ ’ජීවන ගංගා’ ව රිදීතිරය මතින් ගලා ගියේ 1974 වසරේදීය. එනම් ’ත්‍රී සිස්ටර්ස්’ ගායිකාවන්ගේ සමනල සමය ගෙවුනු සමයේදීය. ඒ සාමාජිකාවන්ගේ ගීයක් ඇතුළත් වූයේ නම් එය සිනමාපටයේ වානිජමය ඉලක්ක සපුරාගැනීමට දිරි නොදෙන්නේද ?  නැත, එය සිනමාපටයට ආභරණයක් මය. එහිදී ’මල්ලිකාවන්’ යුග ගී ගැයුමෙන් සහය වන්නේ සිනමා ගීත කලාවේ අගරජ ’ජෝති’ ටය.


-----------------------

60 දශකයේ ගී ලොව එකාලෝක කල තරු පොකුරක අසිරිය - 

වමේ සිට දකූණට

දෙවැන්නා - සී ටි ප්‍රනාන්දු, ඊලඟට පිළිවෙලින්  මල්ලිකා පෙරේරා, ඇන්ටන් ජෝන්ස්, මොරිස් දහනායක, එම් එස් ප්‍රනාන්දු, ලතා දිසානායක සහ ප්‍රෙඩී සිල්වා
-------------------

ඇය


ජීවන ගංගා බැස යද්දෙන් ...

විඳගමු රන්රස ඒ මැද්දෙන්...

පීර පීර මල් නොසළා ....

බොන්නකෝ පැන් පුරලා .................


ඔහු


රොන්රස ඉල්ලා නලියන තොල්පෙති................

සීතල ග`ඟුලක නළවන්නම්........

ඇය

අපට මොටද සඳඵතලා....


ඔහු

ගන්න සුරත සකුන්තලා .......................


(ආනන්ද සරත් විමලවීර ගී පද රචනයේ සංගීතය ආචාර්ය දයාරත්න රණතුංග සමග එම් කේ රොක්සාමි නමුදු ලිඛිත වාර්තා සටහන් කරන්නේ එහි සංගීතය ජස්ටින් සිල්වා’ ගේ බවයි. ඔහු ඒ සිනමාපටයේ වාද්‍ය වෘන්දයේ සිතාර් වාදකයා ලෙස කටයුතු කළ බව කියැවෙයි)

---------------------

ආචාර්ය ෂෙල්ටන් ප්‍රේමරත්න සංගීතවේදීයා ගේ සත්සර වියමනකින් පරිපුර්ණ වූ කවි සිතුවිල්ලකි මේ. ’ගජගා වන්නමේ’ නාදරූප හැඩතලයකින් එය සමන්විතය. 


කස පුපුරණවා ............

එළි කැරකනෙවා.....පෙරහැර එනවා ..................

කස පුපුරණවා .... පෙරහැර එනවා .............


වයනා තලෙට තබනා පාදේ ...

කදිටම වයනා හේවිසි නාදේ .....

( ගී පද සංකල්පනාව - බර්ටිජයසේකර- 1972)

-----------------------------------------------


මෙතැන් සිට ඉදිරියට...............දෙසතියක විරාමයකින්.................

ප්‍රණාම පූර්වක ස්තුතිය  - තොරතුරු මුලාශ්‍රය සහ සේයාරූ  -- ඉන්ද්‍රානි පෙරේරා මහත්මිය (ත්‍රී සිස්ටර්ස්) විසිනි - 2024 ජූනි මස 20 දිනදීය

Thursday, June 6, 2024

එක්තරා යුගයක ලක් දිවයිනේ ගමක වරුණ...14

 සිංහල ගීත සාහිත්‍යයෙන් මතුකළ එදා ගම්මානයේ අසිරි සිරිය...........(අවසන් දිගහැරුම) -14

මේවා රසගන්වන්නට මියැසි විසිතුරු රටා මැවූ සංගීතඥයන් ද ඔවුන් සේම ගැමියන්මය. ඔවුන්ගේ දිවිමග තොරතුරු සංග්‍රහයන්හී ඒ බව පැහැදිළිව දක්වා තිබේ. පන්ඩිත් අමරදේව, ප්‍රේමසිරි කේමදාස ප්‍රමුඛව සෝමදාස ඇල්විටිගල, දයාරත්න රණතුංග, සනත් නන්දසිරි, සුනිල් සාන්ත, රෝහණ වීරසිංහ, රෝහණ බැද්දගේ, වික්ටර් රත්නායක, සරත් දසනායක, පැට්‍රික් දෙණිපිටිය, බන්දුල විජේවීර, ක්ලැරන්ස් විජේවර්ධන, ඔස්ටින් මුණසිංහ. නාලිනී රණසිංහ, නන්දා මලනී වැන්නෝ ඒ අතර වූහ. මෙහිදි හද්ද පිටිසර සියඹලාන්ඩුව වැනි ගැමි පරිසරයක යොවුන් විය ගෙවා අගනුවරට පැමිනි එච් එම් ජයවර්ධන නම් සංගීත කරුවා වෙසෙසිනි කැපි පෙනෙන්නේ. 
----------------------------


බටහිර ගී තනු ඇසුරු කරමින් වේගරිද්මය ට ගැයුනු ගීතවල පවා පදමාලාවන් ’ගැමි ජන ජිවීතය’ වටා ගෙති පැවතින. 60 දශකයේ ගායක ගායිකාවන් අතර රැල්ලක් සේ හඹාගිය ’කණ්ඩායම් ගී’ නම් වූ බටහිර කැලිප්සෝ ගායන රටාවේ ගීත බොහොමයක්ම මෙම ගැමි ජන ගී සහ එදා පැවති නිස්කලංක ගැමි පරිසරයේ විචිත්‍රත්තවය මතුකර දුන්නේය. බයිලා චක්‍රවර්තී ලෙස පිළිගැනුනු ’එම් එස් ප්‍රනාන්දු’ ද, ත්‍රී සිස්ටර්ස් ගායිකාවෝද, ක්ලැරන්ස් විජේවර්ධන නියෝජනය කළ මූන්ස්ටෝන්ස්, ගෝල්ඩන් චයිම්ස් සහ ද සුපර් ගෝල්ඩන් චයිම්ස් ද, අදපවා ක්‍රියාකාරී මෙල්රෝයි ධර්මරත්නගේ  ’ධර්මරත්න සහෝදර’ පිරිස ද මෙම කුලකයට අයත් වෙති.

ළමුන් උදෙසා එදා ගුවන් විදුලි ළමා පිටියේ සහ වෙළඳ තැටි විසින් නිපැයුනු ’ළමා ගී’ ගැයූ එදා ’ළමුන්’ ද ගැමි සෞන්දර්යය සහ ජන ජිවීතය අරභයා ලියැවුනු ගීත ගායනා කළහ.


 


’කෝබෝ නීල මලක මිදුණු පිනි කඳුලැලි සේ ...............

’අහසේ ඈත දිළීසෙනවා පුංචි තාරකා...... (කණාමැදිරියෝ) - ලිලන්ති කරුණායක

’අවිච්චියා අයි චාං...’ 

’බට්ටිච්චෝ ඔයත් එක්ක..’

’එගොඩ ගොඩෙත් නැත සුදු හා පැටියා’

’කුරුම්මැට්ටි මැසිමේ...’

’රාන් කිරිල්ලි රාන් කුරුල්ලා කොයි...’ - විචිත්‍රා මිගෙල් 

--------------------------------------

ගම්මානයක් ඇසුරුකරගත් තිර පිටපතක්, කථාංගයක් ඇතුළත් සිනමාපටයකදී රාමුවකට කොටුවන ගීත රචකයා එකි චරිත සහ පරිසරය පාදක කොටගෙන ගීතය පබැඳිය යුතුය. ’ගම්මානයේ’ කථාංග ඇතුළත්ව තිරගත වූ මහත් සංඛ්‍යාවක සිංහල සිනමාපටයන්හීදි එවැනි ගීත දහස් ගණනින් ඇතුළත් වෙයි. එහෙත් වෙළඳ ගී තැටියකට හෝ ගුවන් විදුලි සංගීතමය විචිත්‍රාංගයකට ලියන ගීත ප්‍රබන්ධකයා ස්වාධින වෙයි. 

පෙර කී විග්‍රහයට නිදසුන් ලෙස ගම්මානයක වරුණ මතුකරදෙන පහත ලැයිස්තුව විමසා බලනු මනාය. මේ ගීත සියල්ලම සිනමා කලාවෙන් බැහැරව රචනා වූ නිදසුන්ය.

දී කිරි දී කිරි ගෙනවා දී කිරි - අනුලා බුලත්සිංහ, ගී ද ලූෂන් බුලත්සිංහ,රතු හැට්ටකාරි නාට්‍යය - ඔස්ටින් මුණසිංහ

මට තනි නැති නුඹ නාඩන් සුරතලියේ - ටී එම් ජයරත්න, ගී පද - සමන් චන්ද්‍රනාත් වීරසිංහ, ගුවන් විදුලි ගී - එච් එම් ජයවර්ධන

කන්දෙන් ලන්දෙන් බැස දිවැ එන්නේ මාදං බෝවිටියා රස දන්නේ - අමරදේව, පද - සුනිල් සරත් පෙරේරා, ගුවන් විදුලි ගී, අමරදේව

අතුළ සිනිඳු සුදු වැල්ලේ - අමරදේව පිරිස, නන්දදාස කෝදාගොඩ, ගුව, අමරදේව

කඳුවැටියෙන් බැසඑනා මිටියාවත රගදෙනා, අමරදේව, අමරා රණතුංග, සුනිල් සරත් පෙරේරා, දයාරත්න රණතුංග

ගෙවිළියනේ වෙල් එළියේ අඩසඳ සේ නැමි නැමි, සනත් නන්දසිරි පිරිස, ප්‍රේමකිර්ති ද අල්විස්, ගුවන් විදුලි, සනත් නන්දසිරි

සොඳුර මට සමුදෙන්න ඈත ගමේ සරු පස, ඩී ඩී ගුණසේන, සමන් චන්ද්‍රනාත්, ගුවන් විදුලි, ප්‍රේමසිරි කේමදාස

ගෝණගලට මාව දෙතෙයියා - චන්ද්‍රනි ගුණවර්ධන, ඩෝල්ටන් අල්විස්, ගුවන් විදුලි, බී වික්ටර් පෙරේරා

ලොකු නැන්දා එනවා අපේ දිහාවේ - චන්ද්‍රානි, ඩොල්ටන් අල්විස්, ගුව, වික්ටර් පෙරේරා

මට මතකයි මන බැන්දු සිනා - මර්වින් මිහිඳුකුල, ක්ලැරන්ස් විජේවර්ධන, වෙළඳ කැසට්, ක්ලැරන්ස්

ඇළ දොළ පිරුනා මැණිකේ නිසා - සුපර් ගෝල්ඩන් චයිම්ස්, වෙළඳ තැටි, ක්ලැරන්ස්

සඳක් බැස ගිය අවරගිරේ - සූපර් ගෝල්ඩන්, තැටි, ක්ලැරන්ස්

ආදරයෙන් මා හද වට එතෙන ලතා - අබේවර්ධන බාලසූරිය, කුලරත්න ආරියවංශ, ගුව, සරත් දසනායක

,නෙඵම් විලේ නෙඵම් මලට  - අබේවර්ධන සහ නිරංජලා සරෝජිනී, අජන්තා රණසිංහ, තැටි, ප්‍රේමසිරි කේමදාස

දවස ගෙවි දැන් ටික ටික   - සී ටී ප්‍රනාන්දු, සුසිල් සේනාධීර, තැටි, පැට්‍රික් දෙණිපිටිය

නගේ නගේ වැහි එනවා පැලට වරෙන්නේ - නීලා වික්‍රමසිංහ සහ වික්ටර් රත්නායක, සුනිල් ආරියරත්න, ගුව, වික්ටර් රත්නායක

දෑතට වළලු මල් මුතුළැල් මාල පොටයි - නීලා සහ ටී එම්, සී ද එස් කුලතිලක, ගුව, සී ද එස්

රුක් අත්තන මල මුදුනේ- නන්දා මලනී, මහින්ද අල්ගම, ගුව,නන්දා මලනී

සිතක සතුට නැළවෙන දිය රැළි සේමා - පුන්‍යා කත්‍රිආරච්චි - සේන වික්‍රමආරච්චි, ගුව, සෝමරත්න පෙරේරා

සාරි පොඩිත්තක් ඇඳගෙන - නන්දා මාලිනී, සුනිල් ආරියරත්න, ගුව, නන්දා මලනී

දුම්බර කළලේ තුන්පත් රටා වියන්නම් - නාලනී රණසිංහ, ගුව, නාලනී රණසිංහ

අර බලපන් නගෝ  - නාලනී රණසිංහ, ගුව

සුවඳ මලේ පැණි බඹරුනට පිදෙන්නයි - එඩ්වර්ඩ් ජයකොඩි සහ රෝහණ බෝගොඩ, ජෝරජ් ලෙස්ලි රණසිංහ, ගුව, බන්දුල විජේවිර

දෝත පුරා මුතුමාල ලතා - බන්දුල විජේවිර, උපාලි ධනවලවිතාන, ගුව, බන්දුල විජේවිර

බකිණි ගහේ බකිණි මලේ පාර අසන්නේ - පුන්‍යා කත්‍රිආරච්චි සහ එඩ්වර්ඩ් ජයකොඩි, ඩෝල්ටන් අල්විස්, ගුව, රෝහණ වීරසිංහ

බොලං පොඩි නංගී ටිකක් හිටපන් - සුජාතා අත්තනායක, අජන්තා රණසිංහ, ගුව, නවරත්න අත්තනායක

මුතු පබඵ කාරි දඹරන් වළලු කාරි - සුජාතා අත්තනායක, අජන්තා,ගුව, ලයනල් අල්ගම

මුතු වරුසාවට තෙමිලා පිනි ඉහිරුණු - වික්ටර් රත්නායක, ප්‍රේමකීර්ති ද අල්විස්, ගුව, වික්ටර් රත්නායක

හීන් හාමිනේ උඩහ වත්තේ පොල් කඩනවා - ඉන්ද්‍රානී විජයබන්ඩාර, සිරිල් ඒ සීලවිමල, ගුව, සිසිර සේනාරත්න

සල් සපුමල් දෙවැට දිගේ පිපිලද දුනුකේ - සිසිර සේනාරත්න

සරුපස දිලේ පූදින ගොයමක් සේම - සුනිල් ආරියරත්න, වික්ටර් රත්නායක

දවසක් පැල නැති හේනේ - රන්බන්ඩා සෙනවිරත්න, ගුණදාස කපුගේ

නාඹර ගොයමට රහස් කියලා - සමන් චන්ද්‍රනාත් වීරසිංහ,කපුගේ, 

සුදු නැන්දා ඇයි ගේ දොර වැහුවේ - ප්‍රේමකීර්ති ද අල්විස්, කපුගේ

අක්කා නගාලගේ බොළඳ හිනා - ඩෝල්ටන් අල්විස්, චන්ද්‍රානි 

රජ මැදුරක ඉපදී හිටියානම් - ලුෂන් බුලත්සිංහල, මාලනී බුලත්සිංහල

පැණි කුරුල්ලනේ නිල් කොබෙයියනේ - ලුෂන් බුලත්සිංහල, මිල්ටන් මල්ලවාරච්චි

එගොඩහ කන්දේ රුවැති එළන්දා - ඩෝල්ටන් අල්විස්, සනත් නන්දසිරි


මේ නිර්මාණ සංගීතවත් කරන්නට ඔවුන් සිය ළමාවියේ දී විහාරයේ. පිංකම් පොළේ, සල්පිලේ, දේවාලයේ, මෙන්ම ගැමි යාතුකර්මයන් වූ බලිතොවිල් සහ එහි රගදැක්වූ නාඩගම් ගුරුකොටගත් බව කියැවේ. ගම්මානය සිඝ්‍ර විපර්යාසයට ලක්වූ 80 දශකයට පෙර, ගැමි ජනකලා නිර්මාණ, රග දැක්වීම්, උත්සව එහි නිතර පැවැත්වූ වග කියැවේ. ඒවා නරඹා රසවිඳින්නන් ගේ කලා නිර්මාණ කෞෂල්‍යය හිමිදිරි පිනි පොද වැටී සූරිය උදාවේදී විකසිත වන පියුමක් බඳුවන්නට ඇත. උක්ත මහරු ගීතාවලියේ නිර්මණකරුවන් සියල්ලෝ මෙම පිරිසේ සාමාජිකයන්ය. ඔවුනට ජනකවියේ, ජනගීතයේ, නාඩගමේ, බලියාගයේ, කෝලම් සංදර්ශනයේ, තොවිල් පොළේ ඇසුනු සංගීත රාවය, පසුකාලීන නිර්මාණවේශය අත්කරදෙන්නට ඇත. 


කෙත් යාය සිසාරා ඈතින් නැගෙන බටනලා වාදනයක ශෝකී ස්වරය, ඔබේ හද කිතිකවනු ඇත. මෙම ගීත නිර්මාණ සංගීතවත් කිරීම සඳහා ඒ නිසාදෝ බටනලාව යොදාගන්නට නිර්මාණකරුවෝ ප්‍රිය කරති. උක්ත ගීතාවලියේ වැයූ ගීත බොහොමයක එකී වාද්‍ය ඛන්ඩ ඇතුළත්ය. ශ්‍රී ලංකාවේ අග්‍රගන්‍ය බටනලා වාදකයන් වූ ඈත දුර ඌව පුරවරයෙන් බිහිව පසුව ප්‍රවිණයන් බවට පත් වූ  වී හේමපාල සහ එච් එම් ජයවර්ධන මෙම ගීත උදෙසා බටනලා වාදනයෙන් සහය වූ බව කියනු ලබයි. විසල් ගවපට්ටි රැකබලාගනිමින් ලඳු කැළෑ, තැනි පුරා සැරිසැරූ ගොපඵ කොලුවන්ගේ පාඵව කාන්සිය දුරුකරදුන් ’බටනලා’ නාදය, නෙකවර ඉහත ගීතාවලියට මුසු වූ අවස්ථා හමුවේ


ළන්ද දිගේ හැංගි හොරා සැඳැ කාලයේ  - ගැයුම - නන්දා පතිරණ, සංගීතය - ස්ටැන්ලි පීරිස්, බටනලා වාදන රසය - වී හේමපාල පෙරේරා

කුරහන් යායේ සඳ උතුරාගෙන  - ටී එම් ජයරත්න, ස්ටැන්ලි පීරිස්, බටනලා වැයුම් - හේමපාල පෙරේරා

බිංදු ඉහෙන පින්නේ අරුණ උදේ - මාලනී බුලත්සිංහ, අජන්තා රණසිංහ, සංගීතය  - ක්ලැරන්ස් 


ආචාර්ය ප්‍රේමසිරි කේමදාස බටනලා වදකයන්ගේ පරපුර නියෝජනය කරන ලද්දෙකි. ’ජන ගී’ කලාව පිළිබඳව විශේෂඥයන් වු සංගීතවේදින් අතර ඔහුද ප්‍රමුඛයෙකි. සරළ ගී පදමාලාවකින් ’ජන ගී’ රසය මතුකර පාදා ගැනීමට ඔහු සමත්කම් දැක්වූ නිදසුන් එමටය.  පන්ඩිත් අමරදේව සහ නිරංජලා සරෝජිනි ගැයූ ’රෑ හඳේ හේනකින් සීපද ඇහුණයි....’ ඊට නම්කල හැකි අපුර්වතම නිදසුනකි. (පෙර ලිපියක ගීතය පළ කරන්නට යෙදුනි). එහි පදවැලේ ආරම්භක පදයන් හී එක් අක්ෂරයකට මාත්‍රා ගණනාවක් පුරුද්දා ඔහු ’ජන ගී’ ආර මතුකරගෙන, එය රසය දියුණු තියුණු කරන්නේ ’බටනලාව’ වැයීමෙනි.

'

රෑ හඳේ හිනකින් සී පද ඇහුනයි - අමරදේව සහ නිරංජලා සරෝජනී

නෙඵම් විලේ නඵම් මලක ලස්සන ගැන - අබේවර්ධන බාලසූරිය සහ නිරංජලා 
--------------------------------


එහෙත්, ගම්මානයේ තතු කියූ ගීත නිර්මාණයන්, සංගීතවත් කිරීමේදී ඔවුන් ඇතැම්විට බටහිර වේගරිද්ම නාද රටාවන් ද ඊට යොදාගත්හ. එහිදි අපරදිග වාදf්‍යා්පකරනයන් ද එක්කර ගැන්මට පසුබට නොවූහ. උක්ත සටහන් පෙළෙහි ’එම් එස් ප්‍රනාන්දු’ ගායන ශීල්පියා ගේ ගීත සළකා බලනු වටී. එහි වැයෙන්නේ ’ට්‍රම්පට්’ සහ ’විදුලි ඕගනය’ ’විදුලි ගිටාර්’ සහ ’ඩ්‍රම්ස්’ ය. 


ටිකිරිටිකිරි ටිකිරි ලියා කවුද කියලා බලමු කියා ................ 

පාර පුරා මල් හැලෙනවා ඇඳපු චිත්තේ .............

------------------------------------

ගැමි සෞන්දර්යය සහ පරිසර වැණුම් ගයන්නට පෙළඹුනු සී ටී ප්‍රනාන්දු ශිල්පියා වෙනුවෙන් සංගීත සංයෝජනයේ යෙදුනු සුනිල් සාන්ත සිසු පැට්‍රික් දෙණිපිටියද බටහිර සංගීත නාදරටා ඊට එක්කරගත්තේය.

(රෑ පැල් රැකලා පැල් කවි කියලා.... , මගේ සුදු මාමේ ................ , අනේ ඩිංගක් ඉන්නකෝ ඔය..................) ඒ අතරට පෙළගස්වනු වටනේය. මේවයේ ඔහු (පැට්‍රික්) සැක්ස්ෆෝන්, ට්‍රම්පට්, විදුලි ඕගන, විදුලි ගිටාර් වර්ග, මෙන්ම පෙරදිග මූලයක් ඇති ’සන්තූර’ යද අප්‍රිකානු ජන සංගීත වාදf්‍යා්පකරණ වූ කොම්බෝ සහ බොංගා තාල වාදන, සමග මුසුකර තිබේ. එහෙත් ඒ කරණකොට ගෙන ගී පදමාලාවන්ගෙන් වහනය වන ගැමි සුවඳ හීන වූ බවක් දක්නට නොලැබීම ආශ්චර්යයකි. 

මේ අතර රත්නපුරයෙන් පැමිනි ක්ලැරන්ස් විජේවර්ධන ඉලෙක්ට්‍රෝනික ගිටාරයට පෙම් බැන්දේය. ගැමි ජනදිවිය මෙන්ම එහි සෞන්දර්යය ගී පදමාලාවන්ට නංවා  චිත්‍රනය කළ ඔහු සිය නිර්මාණ මතු කී විදුලි ගිටාරයෙන් හැඩ වැඩ කරගන්නට ඇඵම් කලේය. විහාරයේ සිට ගම වටා ඇදෙන පෙරහැරේ නර්තන ශිල්පීන් වෙනුවෙන් වැයෙන ’බෙර දවුල්’ හඞ ගිටාරයෙන් මවමින් පර්යේෂාන්තමක අත්හදා බැලීම් සිදු කලේය

රන් මොණරුන් රගදෙනු දුටුවා - වින්ස්ලෝ  සික්ස්, පාට පාට රන්තටු සළලා - ගෝල්ඩන් චයිම්ස්, උඩරට නිළිය හැඩ වගේ - ඇනස්ලි මාලේවන, කියන්න සුළගේ - ලිලන්ති කරුණායක. අහසේ ඈත දිළීසෙනවා පුංචි තාරකා - ලිලන්ති, ගොයම් කපනවා මැණීකේ වෙලේ නෙළනවා මැණීකේ - ඇනස්ලි මාලේවන, 


බටහිර සංගීතයෙන් වශීකෘත වු, සිංහල ගැමි මූලයන් ඇති ගීත රසික ප්‍රජාවට ඒ වාද්‍ය ආර බලපෑමක් කළ බවක් පෙනෙන්ට නැත. ඔවූහූ ඒවා එදත් අදත් ආදරයෙන් ලෙන්ගතුකමින් වැළඳ ගනිති.

නිර්මාණකරුවන්ගේ පරිකල්පන ශක්තිය, ප්‍රතිභාපූර්ණත්වය දඵලා වැඩි යන්නේ, නිහඞ නිසල පරිසරයන්හිදීය. ’ගම්මානය’ තරම් ඊට අන් කවර තැනක් සුදුසු වේද? ශ්‍රී ලංකාවේ එදාමෙදා තුරු බිහිවූ විශීෂ්ඨ සාහිත නිර්මාණ එනම් කෙටිකතා, ගී, කවි, සිතුවම්, නවකථා, සිනමා නිර්මාන බිහිවි ඇත්තේ ගැමියන්ගේ අත්දැකීම් පාදක කොටගෙනය.

රසිකයන් ද හදවතින් වැළඳගන්නේ, ප්‍රිය කරන්නේ, තම ළමාවියේ අත්දුටු, නෙතගැටුනු දසුන් මනසින් අවර්ජනය කළ හැකි.  අතීතයට පියඹා යා හැකි නිර්මාණයන් හටය.

ෂෙල්ටන් ප්‍රේමරත්න වැනි ප්‍රවිණ සංගීතඥයන් ගේ ප්‍රතිභාව කැපි පෙනෙයි. කෙසේද යත් ඔහු ’වැදි ගී’ නාදමාලාව සංගීතවත් කරන්නට පවා බ්‍රිතාන්‍යයන්ගේ සාම්ප්‍රදායික උත්සව තූර්ය භාන්ඩයක් වන ’බෑන්ඩ්පයිප්’ නම් වූ ශූෂිර වාදනෝපකරණය යොදා ගන්නට පසුබට නොවීය.

කොළඹ ආනන්දය අසල වසමින් එහි අකුරු කළ ’ප්‍රේමකිර්ති ද අල්විස්’ ද ’වාද්දුවේ’ වැසියෙකි. එහි ගම්මුන් ඇසූ දුටු දෑ, කළ කී දෑ. ඔහුද අත්දකින්නට ඇතිවා නිසැකය. මතු ලියැවුනු සටහන් පෙළෙහි ඇතුළත් වූ නෝංජල් ’හඳයා........’ නම් ගැමියා ගේ පවත උපුටාගන්නට ඇත්තේ ද වාද්දුවෙනි. ’රබර් වගාව’ සරුවට සිදුවූ කඵතර දිස්ත්‍රික්කයේ ඒ රබර් වතු හිමි ’හාමු’ මහතැන්ලා එමට සිටියහ. එය කවියක නිසග ලක්‍ෂනයක් වූ ’අනුප්‍රාස’ රසයෙන් හීන වූ පබැඳුමකි. ආචාර්ය කේමදාස වැන්නෝ ඒවා ගීත බවට රූපාන්තරනයට ලක් කිරීමේ විශේෂඥයෝ ම විය.

මෙම ලිපි මාලාවෙන් ගීත රසයේ කිමිද ගිය ශ්‍රාවක රසික ඔබ ඒ කර්තව්‍යයේදී  සියවස් සියවස් ගණනකදී එතරම් විපර්යාසයකට ලක් නොවී තිබී, අසමාන්‍ය ලෙස අභව්‍ය ලෙස ගෙවිගිය දශක කිහිපයක් තරම් කෙටි යුගයදී සිඝ්‍රයෙන් වියැකි අතුරුදහන් ව යන ලක්බිම ’ගම්මානය’ ක විසිතුරු අත්විඳින්නට ඇති බවට නිසැකය. 

ඉතිහාසගත ග්‍රන්ථාවලිය හැදෑරිමේදී උක්ත කරුණ මනාව පැහැදිළී වේ. එනමුත් යුරෝපීය කාර්මික විප්ලවයේ ප්‍රතිඵල පසුගිය සියවසේ මුල් භාගයේ සිට ඒ සුන්දරත්වය නම් වූ කඩතිරය තැනින් තැන පඵදු  කරන්නට පටන් ගන්නා ලදී. 

ලංකා ජනතාව ඉතිහාසයේ මුල්වරට අවිචාරවත් බහු භාන්ඩිකතාවයට රැකුල් දෙන විවෘත ආර්ථික රටාවට සම්පූර්ණයෙන්ම නතු වු 70 දශකයේ අවසන් දෙවසරෙහි සිට ඉතා කෙටි කාලයක් එනම් දශක පහක් ගතව යන වත්මනෙහි නොඇදහිය හැකි ලෙස සිය අනන්‍යතාවය, සාරධර්ම, මානව ගුණාංග, චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර, යන මේවයෙන් පිරිහි ගොස් ඇති බවට නිදසුන් පුවත් නිතිපතා දිනපතා එමටය.

එය යළි කිසිදිනක ආපසු හැරවිය නොහැකි රූපාන්තරණයක් විපර්යාසයක් ව පවතී. ඒ අනුව මෙම ගීතාවලියෙන් ඔබට නිරාවරණිත සදාහරිත ගම්මානය යළි ප්‍රතිනිර්මාණය කර දෙන්නට සමත්විනි නම් එය මහත් සොම්නසකි.


සමාප්තයි








Monday, May 20, 2024

එක්තරා යුගයක ලක් දිවයිනේ ගමක වරුණ...13

සිංහල ගීත සාහිත්‍යයෙන් මතුකළ එදා ගම්මානයේ අසිරි සිරිය........... 13


 සිංහල ජනශ්‍රැතියේ හදවත ’එදා ගම්මානයයි’, සිරිත් විරිත්, ජන ක්‍රීඩා, ඇදැහිලි, යාතු කර්ම, වෛද්‍ය කර්ම, ගොඩමඩ ගොවිතැන, කර්මාන්ත, යන මේවා ඇසුරෙන් උපන් ජනකවි, කථා, බස්වහර, උපමා,රූපක, ප්‍රස්ථා පිරුඵ ආදී  භාෂාප්‍රයෝග සිංහල බස පුබුදුවයි පොබයයි. ගීතයෙන් නොනැවතී  වේදිකා නාට්‍ය, සිනමා කෘති, ටෙලිනාට්‍ය, විශේෂංග, ගීතනාටක, ගුවන් විදුලි නාට්‍ය ආදී කලාංගයන් පුරා අක්මුල් විහිදුවාලන්නේ සිංහල ජනසංස්කෘතියයි. නිදහස් අධ්‍යාපනයේ මහිමයෙන් තම සිහින පැතුම් මල්ඵල ගැන්වී  පරිපාලන හිණිපෙතෙහි ක්‍රමයෙන් ඉහළට නැග මෙරට සහ නොරට විවිධ තලයන් හි රැඳී  සිටින්නන්ගේ අක්මුල් මන්-පිය මුත්තණු පරම්පරාවන් ඔස්සේ  ඈත ගම්මාන කරා විහිද යැයි. එහෙයින්දෝ සිංහල පමණක් නොව වෙනත් ජාතින් නියෝජනයක කරණ ලාංකීය ජනතාවගේ උප විඥානයේ ගැඹුරු තැන්හි ලැගුම් ගෙන ඇත්තේ ’ගැමිකමයි’. 



එහෙයින්දෝ විවේක පාඩු ලද වහාම, හිස ගත්තවුන් ලෙස ජීවන අරගලයේ නිරතවන්නෝ, දූර ඈත පදෙසකට ගොසින් නිල්ල ගැසුනු කෙත්යායේ, වෙල් එළියේ, වනවදුලේ සැරිසරන්නේ උන්මාදයට ලක්වූවන් මෙනි. එහිදි ඔවූහූ නූතන මනෝ වෙදැදුරන් විසින් හඳුනාගෙන  ’අතීතකාමය’ (nostalgia) නමැති රසගුලාවේ ගිලී මත්වෙති.  ගැමිකම කියැවෙන, වනපෙතේ, හේනේ කුඹුරේ, පැල්පතේ අත්දැකීම් සිදුවීම් කැටිවූ කලා නිර්මාණයන් කෙරෙහි වහාම ආශක්ත වන්නේ එනිසා වන්නට ඇත.

’ජනකවි’  කලාව ගුරුකොට ගත් අතිමහත් ගණනක ’ගී’ බිහිවූයේ පසුගිය සියවසේ දෙවන භාගයේදීය. එයින් උත්පාදනය වූ ගාමක බලයෙන් ඇදී ආ රැල්ල නව සහස්‍රකයේ මුල් දශකය දක්වාද පැවත ආවේය. 


’රන්කුරහන් මල සේමා............’ (නව පරපුරේ ගායන තරු යුග්මය භාතිය ජයකොඩි සහ සන්තුෂ් විරමන් ගැයු ජන කවි ආරේ නිර්මාණය) ඊට මනා නිදසුනකි. 


මෙම සටහන් මාලාවේ  සමාප්තිය කරා එළඹෙන්නට මත්තෙන් මිට පෙරාතුව ලියැවුනු සටහන් ගණනාවක ඇතුළත් වූ ’1960, 1970,1980,’ යුගයන්හී ගැයුනු ගීත පණහකට අධික සංඛාවකින් ඇතැම් ඒවා මෙම , ’ජන ගී’ කලාවෙ ආභාෂය ලැබගත් බව නිරික්‍ෂණය වේ.


ජන කවියෙන් උපන් ගීතයක් උරුම කර ගන්නේ මුලින් කී කලාංගයේ හැඩතලය.


තෙල් ගාලා හිස පීරන් නෑනෝ ...

ඇටවැල ඇරගෙන බැඳගං නෑනෝ ...

සේලේ ඉනවට ඇඳගන් නෑනෝ ...

ගොයම් නෙළන්නට යමු අපි නෑනෝ යමු නෑනෝ....

කූඹුර මැදින් නියර දිගේ මල් පුබුදිනවා ....

මිණි මුතුයෙන් ළා තනපත් සේල නෙළනවා ...

රෑණ ගිරා රෑන උඩින් වියන් බඳිනවා...

බාලලියන් සුබ නැකතින් කෙතට බහිනවා..........


(සුනිල් සාන්ත ගුවන් විදුලි ගී නිර්මාණ  - පද රචනය - අරිසෙන් අහුබුදු - 1968)


පෙර කවරකලෙකත් සිදු නොවූ, ඉංග්‍රිසි යුගයෙන් පසුව සිදුවු බරපතලම විපර්යාසයකට ’ගම්මානය’ ලක්වුයේ 70 දශකයේ අගභාගයේ ලක්දීපයට වීවෘත ආර්ථිකය ප්‍රවේශ වීම හේතුවෙනි. එතැන් හි සිට ගම්මුන් මතුනොව ගැමිලියන් ද ’අගනගරය’ කරා ඇදී ආවේ වේගයෙන් වානිජකරණයට ලක්වූ සමාජයේ ’බහු භාන්ඩිකත්වයේ’ වහඵන් බවට පත්වීමෙනි. ඒ අනුව තමන් දිවිගෙවූ කුඩා සරළ නිවහන ’බංගලාව’ ක් බවට හරවා ගැනීමේ සිහින සැබෑකරගන්නට ඔවුන් වළිකෑහ. මාසික කූළී වේතනයකට වහල් වූ ඔවුන් එයින් අතෘප්තිමත් නම් විදෙස් ගතවී බැළමෙහෙවර කිරිමේ කටයුත්තේ යෙදෙන්නට පහසුකම් සලසා දෙන ලදී. නිවහනේ සිහිනයෙන් අනතුරුව හෝ ඊට ද පළමුව ඊලග සිහිනය ’මෝටර් රථයකි’.  ගතින් නගරයට පිවිස දිවිගෙවූවද ඔහු නිරන්තරයෙන් සිතින් ගතකලේ ’සිය ගම්මනායේ’ විය හැකිය.


රන්බන්ඩේ රන්මැණීකේ ......

පිරෙනවාද මුට්ටි පුරා.....

මහකිතුලේ  මලේ කදුඵ ....

පිපෙනවාද තවමත්...

සත්කෝරළයේ සමන් කැකුඵ .....


ගම්මානෙන් නුවරට එන මහපාලම බිඳදමන්න...

මං ආසයි හැමදාමත් මං හිටි මගේ ගම දකින්න.....

ගොඩේ ඉඳං හැන්දෑවට වාරං කීවා මතකයි...

ගමේ මතක මට තාමත් සමන් පිච්ච මල් සුවඳයි.....


(සුනිල් ආරියරත්න, වික්ටර් රත්නායක, ගැයුම ගුණදාස කපුගේ)


පෙර කී පරිවර්තනය සිදුවි දශක පහක් පමණ ගෙවි යන මේ යුගයේ, එදා ගම්මානයක නෂ්ඨාවශේෂයන් අතරින් පතර තවමත් ඉතිරිව තිබුනද,  කෙළි සෙල්ලම්, ජනක්‍රීඩා. ආදී ගැමි සංස්කෘතිකාංග සෝදාපාඵ ව සිඝ්‍රයෙන් අභාවයට යමින් තිබෙනු දක්නට හැක්කේය. සත්වයෙකුගේ සිරුර තුල දිවයන රුධිර සංසරණ පද්ධතිය බඳුවන් සංකීර්ණ මාර්ග ජාලාවන්ගෙන් වට වී ඇති ගම්මානයක වෙසෙන්නන්, නිරන්තරයෙන් එයින් ඔබ්බට යති, එති ඒ සමගම අමුත්තන්ද එහි පිවිසෙති. මාර්ග පද්ධතියට නොදෙවෙනි බලපෑමක් සිදුකරන්නේ ජංගම දුරකථන සහ මාධ්‍ය සන්නිවේදන ජාලය විසිනි. ඒවා විසින් තලා පොඩිකර දමන ගැමි සංස්කෘතිකාංග, වෙනුවට නාගරික, සංකීර්ණ සංකර දිවිපෙවෙත ඔවුන් මත පටව දමන්නේ, මතුපිටින් නෙක විසිතුරු අතිශයෝක්තියන් දවටා හරිමිනි. 

එසේ වුවද අදද, වන මූකලානයන්ගෙන් වටවීම හෝ ගිරිදුර්ග කඳුහෙල් වලින් කොටුවීම නිසා හුදකලා වූ ගම්මාන ද නැත්තේ නොවේ. 


                                 ලිපි මාලාවේ සමාප්තියයි


සමාලෝචනය


එදා මුඵ දිවයිනම එකම ගම්මානයක් බඳුය. නාගරිකයන් දිවිගෙවූ අගනුවරට නුදුරින් පැවති කිරුළපන, බොරලැස්ගමුව, කෝට්ටේ, නුගේගොඩ, කැළණිය ඈ මෙකී නොකී පදෙස් ද ගම්මනායන්ය. තමාගේ ළපැටි වියේදී පැවති කිරුළපන ගම්මානය පිළීබඳව විස්තර සටහන් එහි වැසියෙකු වූ ප්‍රවිණ ගීත රචක, සාහිත්‍යවේදී සුනිල් සරත් පෙරේරා ශූරීන් ගේ කෘතිවල ඇතුළත්ය. තතු එකල්හි අගනුවර අවටින් තවත් දුර බැහැරට යද්දී හමූවන වෙනත් පදෙස් ගැන කියනුම කවරේද? උක්ත ගී රචනාවන් ට පාදක වන්නට ඇත්තේ මේවයේ සාමාජිකයන් ව සිටි ’ගැමියන්’ ගේ අත්දෑකීම් විය හැකිය. ඔවූහූ ළමාවියේ අත්දුටු දෑ එහි ඇතුළත් බව නිසැකය. 


ඩෝල්ටන් අල්විස්, මහගම සේකර දෙපොළ ප්‍රමුඛව කරුණාරත්න අබේසේකර, උපාලි ධනවල විතාන, කුලරත්න ආරියවංශ, සුනිල් ආරියරත්න, සුනිල් සරත් පෙරේරා, ජයම්පතී අල්ගම, අජන්තා රණසිංහ, ජෝර්ජ් ලෙස්ලි රණසිංහ. ප්‍රේමකීර්ති ද අල්විස්, බන්ඩාර කේ විජේතුංග, සුනිල් ආරියරත්න, අරිසෙන් අහුබුදු, ධර්මසිරි ගමගේ, මඩවල එස් රත්නායක, මහින්ද අල්ගම, සිසිර සේනාරත්න, අබේවර්ධන බාලසූරිය, ඔවුනතරින් ගැමි දිවියේ අසිරිය ගීයට නැංවූ රසවතුන් අතර වෙසෙසින් කැපී පෙනෙයි. ගැමියන්ගේ බස් වහර පවා අව්‍යාජව සිය නිර්මාණයන් වෙත වැද්දා ගන්නට අජන්තා රණසිංහ, ඩෝල්ටන් අල්විස්, කරුණාරත්න අබේසේකර වැන්නෝ කිසිවිටක පැකිඵනේ නැත.


මෙම සටහන් මාලාවේ ඇතුළත් වූ ගීත දාමයේ රසපූර්ණිත ගී පුරුක් විමසා බලනු මනාය. වරහන් තුල ඇත්තේ එම ගීතය ඇතුළත් වූ ලිපි අංකයයි


උපාලි ධනවල විතාන

රන් කුරහන් හේන උඩින් (1) , ඔරුව වසා වැලි පුරවා (10) 


ඩෝල්ටන් අල්විස්

කුරහන් හේනේ පිපුණු මලී  (1) නාමල සේමයි පෙණුනේ (1), වතුර කළේ ඇයි උකුළ තෙමන්නේ (1), ඇල් හේන දිගේ පාන වගේ (6), එගොඩහ යන්නෝ මෙගොඩහ යන්නෝ (10), 


කුලරත්න ආරියවංශ

කුරහන් යායේ සඳ උතුරාගෙන (1), ලන්ද දිගේ හැංගි හොරා සැඳැ කාලයේ (1), කෙකටිය යායේ සිරිපොද පිපිලා (4), මා වවුලන් රෑ පුරාම රංචු ගැසීලා (4)


ජයම්පති අල්ගම

කරල් බරින් නැමී දිළෙයි (1), 


අජන්තා රණසිංහ

කුඹුකේ ළිඳෙන් දිය නා අපූරුයි (2), රෑ හඳේ හීනෙකින් සීපද ඇහුණයි (5), රෑ පැල් රකින කුරහන් පැහෙනා හේනේ (6), මහද කාටදෝ ඒ රුව ඇදෙනවා හදේ (11), කෝපි ගසට කෝපි මලට (11)


සුනිල් ආරියරත්න

පොඩි කුමාරිහාමියේ (2), කුල ගෙදරින් දුම්බර කඳුවැටියේ (12)


මහගම සේකර

වක්කඩ ලග දිය වැටෙන තාලයට (2)


දෙල්තොට චන්ද්‍රපාල 

රත්ති අරන් උදැනැක්කේ කොහේද යන්නේ නගෝ..(3), පින්න මල් පිපි පින්නේ ලන්ද ලස්සනයි (11), 


කරුණාරත්න අබේසේකර 

රෑ පැල් රැකලා පැල් කවි කියලා (5), මොකද මැණීකේ හනික යන්නේ (8), 


සරත් මුණසිංහ

මුතු මැණිකේ කළේ අරන් ............(5)


ප්‍රියානන්ද විජේසුන්දර

රෑහි රංචු හඞ අහලා (6), රන් තැඹිලිය මලේ රුවට (12)


සුසිල් සේනාධීර

මගේ සුදු මාමේ නෑ බෑ නොකියා (6), 


ජෝර්ජ් ලෙස්ලි රණසිංහ

පැණී මොර මල් පැණි මොර මල් (7), 


ප්‍රේමකීර්ති ද අල්විස්

බුලත් වඩියක් හාපාලා ..(7)


අරිසෙන් අහුබුදු

මල් මල් ගුමු ගුමු ගන්වන්නී (8)


කමල් ඩී අතුකෝරාළ

බිංකුන්ඩෝ බොල බිංකුන්ඩෝ..(8)


සී ද එස් කුලතිලක

බැද්ද වටට සුදු මොර මල් පිපිලා..(8),


සිසිර සේනාරත්න

රෑ හඳ පායාලා අද වාගේ (10), 


සුනිල් සාන්ත

බෝවිටියා දං පඵ කං වාරේ (11)


රෝහණ බැද්දගේ

කොස්වතු කන්දේ රොසලින් නැන්දට (12), හරි ලස්සන හැඩ වැඩ ගම්බද කෙල්ලකි (12), 

අවසාන කොටස ඉදිරි දිනයකදීය ....................


Wednesday, May 1, 2024

පෙර යුගයක දුටු ගම්මානය .......12 (Village life of then Sri Lanka)

සිංහල ගීත සාහිත්‍යයෙන් මතුකළ එදා ගම්මානයේ අසිරි සිරිය........... 12

ඇතැම් සමාජ සම මානව විදුදරයන්ගේ අරුත්ගැන්වීම අනුව එක් පවුලක් පමණක් ජීවත්වන නිවහනක් වේ නම් එයද ගම්මානයකි. අඩසියවසකට පෙර යුගයකදී වන මූකළානට මැදි වී හුදකලා වූ ගම්මනායන්හී ජීවත් ව සිට ඇත්තේ පවුල් දහයකට වඩා අඩු ප්‍රමාණයකි. ඔවුන් ද එකිනෙක ඥාතීන්ය. ශ්‍රම විභාජනය ක්‍රියාවලියට නතු ව ගොස්, පෙර කී ගමක සියඵ දෙනා ’යමන්නන්’ (යකඩ වැඩ කරන්නන්), කුඹඵන් (මැටි භාන්ඩ නිෂ්පාදකයන්), පේෂකර්ම (රෙදි වියන්නන්) වූ ජනපද පැවතිනි. මේ අතර හේවාගම් ද අතරින් පතර තිබෙන්නට ඇත. ඔවූහූ පාලන තන්ත්‍රයට හිතෛෂීව සේවය කරන හමුදා සෙබඵන්ය. උක්ත ශ්‍රම දායකත්වයේ යෙදෙන ඔවුන් ගොවියන් ලෙස ද කටයුතු කළ අවස්ථා තිබිනි.


සර්පවිෂ වෙදැදුරන්, යකදුරන්, සත්ව වෙදැදුරන්, කැඩුම් බිඳුම් මෙන්ම සර්වාංග වෙදකමේ යෙදෙන්නන්ද ගම්වැසියන්ගේ නොමද ගරු බුහුමනට ආදර ගෞරවයට පාත්‍ර විය. එහෙත් 16 සියවසේ කන්ද උඩරට දෙවැනි රාජසිංහ නරපතියා ගේ ග්‍රහනයට හසුව 18 වසරක් එහිම ගතකරන්නට සිදුවූ ඉංග්‍රිසි නැවි ’රොබට් නොක්ස්’ තම කෘතියෙන් හෙළිදරවු කර ඇති ලෙසට, සිංහල, ද්‍රවිඩ, මුස්ලිම් වේවා, සියඵ සාමාන්‍ය ගැමියන් එක්තරා මට්ටමකට වෛද්‍ය කර්මයේ යෙදෙන්නට ඇත.  ’ගහකොළ සතාසීපාවා’ හොඳින් දැනකියාගත් ඔවුනට එසේ තම රෝග උදෙසා පිළියම් කර ගැනීමේ කටයුත්තේ අපහසු බවක් නොදැනෙන්ට ඇත.

ගැමියෝ බැහැරකට යා යුත්තේ ’වන්දනාවේය’ නැතහොත් ඥාතියෙකු මුණගැසෙන්නටය. ළඳු කැළෑ දෙවැට, වතුපිටි, ඕවිටි මැදින් වැටි ඇති අඩිපාරවල් ඔවුන්ගේ ගමන් පහසුකම් සඳහා විවෘත ව තිබිනි. ඇළ-දොළ-ඔයකින් එතෙර වීම අපහසු කටයුත්තක් නොවුනත් ගංගාව තරණය කරන්නේ ඉහත කී ලෙස තොටියා ගේ පිහිටෙනි. 


පුරාණ ගම්මානය ක්‍රම ක්‍රමයෙන් එහි හුදකලාබවින් මිදෙන්නට වූයේ බ්‍රිතාන්‍ය පාලකයන් විසින් ගොඩනගන ලද මහාමාර්ග ජාලය නිසා බව අවිවාදාත්මකය. දිවයිනේ ප්‍රධාන නගර එකිනෙක යා විමෙන් පසු උපනගරද ඉන් අනතුරුව ගම්මානයන්ද මෙකී ජාලයට සිඝ්‍රයෙන් සම්බන්ධ කෙරිනි. එහෙත් 70 දශකය අවසන් භාගයේ සිදූවූ ආර්ථික පෙරළියට පළමු, පැවති සිමිත පොදු ප්‍රවාහන සේවාවන් විසින් ගම සහ නගරය අතර සංනිවේදන සම්බන්ධතා සිමාසහිතව සිදු කෙරුනද, පෞද්ගලික බස් කර්මාන්තය සහ පෞද්ගලික රථවාහන භාවිතයේ පෙර නොවු විරූ ඉහළ යෑම නිසා මෙම තත්වය වෙනස් වී, ගම්මානය නාගරික සංස්කෘතිය විසින් ආක්‍රමනය කොට ගිලගන්නට යෙදිනි. රැකියා සොයා ගැමියන්ගේ දරුවන් නගර කරා සංක්‍රමනය වීමේ සීඝ්‍රතාවය වේගයෙන් ඉහළ ගියේ  80 දශකයේ ආරම්භයේදීමය. ඔවුන් විසින් සියල්ල උඩු යටිකුරු කරන්නට යෙදිනි. 

ගම්මානය නගරයට නිරාවරණය විම වඩ වඩාත් ඉක්මනින් සිදුවූ අතර, අවිහිංසක ගැමි ප්‍රජාව, බිලිබා ගැනීමට මාන බලමින් සිටි, බලවේගයන් හට ඒ කාර්යය සිදුකරගැනීමට ඇවැසි සියඵ මෙවළම්, යටිතල පහසුකම් සැපයිනි. නගරයේ විෂම බලවේගයන්ට නතුවූවන් තමන් ට අත්වූ ඉරණම සිය ගැමි ඥාති වර්ගයා හට උරුම කර දීමේ විෂම චිත්තාවේගයන් හට ගන්නට ඇත.

මේ තත්වය කලා නිරමානයන් මගින් එළිදැක්වූ ප්‍රකට අවස්ථා ගණනාවකි.  අතීත ගුවන් විදුලිය ඒ සඳහා අත්වැල සැපයූවේ ගැමියන්ද නාගරිකයන්ද දෙකොටසම එකළෙස වසග කරගක් ’මුවන් පැළැස්ස’ නම් වූ ගුවන් විදුලි සංවාද නාට්‍යය මගිනි. 

සිංහල සිනමාවේ උපත සිදුවු මුල් යුගයේ දක්‍ෂින භාරතීය චිත්‍රාගාර ආශ්‍රීතව ගොඩනැගුනු කතා පුවත්, ආචාර්ය ලෙස්ටර් ජේම්ස් පීරිස් ගේ ආගමනයෙන් නවමගකට යොමුවන්නට විය. ඔහු සිනමා කැමරාව එළිමහනේ ගම්මානය පුරා මෙහෙයවමින් ’රේඛාව’ නිර්මාණය කළ 1956 වසරේදී පවා දිවයිනේ අතිබහුතර ජනතාව නොඉඳුල් ගැමියන්ව සිටියහ. එකී කථාපුවතින් දැක්වෙන පරිදි, සිංහල ගැමියන් අසරණ දරුවන්හට අඩන්තේට්ටම් කරන්නෝ නොවන බව කියමින් ඇතැමුන් ඔහුගේ කෘතිය විවේචනයට ලක් කරන්නට විය. එහෙත් අභිචාර, මිථ්‍යා විශ්වාසයන්ගෙන් සහ පාරම්පරික ඇදැහිලි ක්‍රම වලින් මුක්ත නොවූ සිංහල ගැමියන් ඒවාට දැඩිව වහල් වීම නිසා, සිය සහෝදර ජනතාව නෙපෙළා සිටියෝ නොවුන බව එදා සිගිත්තන් වූ වත්මන් වැඩිහිටි පරපුර සාක්‍ෂි දරනු ඇත.


එතැන්හි සිට සිංහල සිනමාවේ නව මං සළකුණු තබන්නට, ඉන්දිය සිනමාකරුවන්ද උත්සුක වූයේ ගැමිදිවිය අළලා කළ සිනමාකෘති වඩ වඩාත් ජනගත කරවීමෙනි. ඒවා පසුව ආදායම් වාරතා ඉපදවීමට සමත් විය. 

කුරුඵ බැද්ද - 1960, සංදේශය - 1960, හඳපාන - 1965, සාරවිට - 1965, රෑන ගිරව් - 1967, බිනරමලී - 1969, දෑසනිසා-1976,  වැනි සිනමා සිත්තම් පූර්ණ ලෙස ගැමි දිවිය අළලා ගෙතුනු අතර, සිංහල නවකථා සාහිත්‍යයෙන් බිහිවුනු කැළෑහඳ - 1956, හිගන කොල්ලා - 1978 (ඩබ්ලිව් ඒ සිල්වා), ගම්පෙරළිය - 1963, මඩොල් දූව - 1976 (මාර්ටින් වික්‍රමසිංහ) තුංමං හන්දිය - 1970 (මහගම සේකර), ළසඳා  1974, (ටී බී ඉලංගරත්න),  සාගර ජලය මදි හැඞුවා ඔබ සන්දා-1988, (සයිමන් නවගත්තේගම), බැද්දේගම - 1981 (ලෙනාඩ් වුල්ෆ්) ද දුරාතිතයේ ලාංකීය ගැමිදිවියේ විසිතුරු හදාරන්නන්ට මහගු මුලාශ්‍ර සිනමා පටයන්ය.



ගම්මානයේ වරුණ ගෙනහැර පෑ ගුවන් විදුලි මාලා නාටකයන් කෙරෙහි වසග වූ ලාංකීක ශ්‍රාවකයන් ගේ මනදොළ සපුරා දෙන්නට උත්සුක වූ සිනමාකරුවන්  ’මුවන් පැළැස්ස’ නමින් පිළීවෙලින් 1979, 1980, 1983 සිනමාකෘති ත්‍රිත්වයක් ම තිරගත කරවීමෙන් යම් අයෙකුට එදවස එකී නාට්‍යය ලද ජනප්‍රසාදය පිළීබඳව අවබෝධයක් ලබාගත හැක්කේය. කෙසේවෙතත්  ශ්‍රාවකයන් තම මනසේ මවාගත් ’ගම්මානයේ රුවගුණ සිනමාපට වෙතින් සුණුවිසුනු කරගන්නට ඇත. එසේම ’මොණරතැන්න’ නමින් 1979.1982  සළරූ ද, වජිරා’ නමින් 1985 දීද, රත්තරං කන්ද නාටකයෙන් 1985 දිද සිනමාපට බිහිවිය. 


ලාංකීකයන්ට පෙරනොවූ විරූ අපූරු අත්දැකීම් අත්කරදෙමින් ඔවුනට අත්විඳින්නට ලැබුනු, ඔවුන්ගේ ජනවහරින් කියැවුනු ’මැදසාලයේ පික්චර් හෝල් එක’ එනම් ’රූපවාහිනියේ’ අගමනයෙන් පසු එය එළෙසින්ම තවත්  සිගිති සිනමා තිරයක්’ බවට හැරවීමේ සිහිනය පූර්ණ ලෙස සැබෑ කරදුන්නේ  ’ටෙලිනාට්‍ය’ කලාවයි. එය තම පසුම්බිය සිඳියාම වළක්වා, නගරයට යෑමේ ඊමේ කාලය ඉතිරිකරවාදුන් අපුරු බයස්කෝප් පෙට්ටියක් නොවේදැයි ඔවුනට සිතෙන්නට ඇත.  ’දිමුතු මුතු - 1982, පළිගු මැණිකේ - 1984, මැණික් නදිය ගලාබසී - 1985, අඹ යහඵවෝ  - 1988, වෙදහාමිනේ - 1990, දඞුබස්නාමානය - 1995,  පිටගංකාරයෝ-1998  ගමක අසිරිය රූපවාහිනියෙන් ගෙනහැර පෑ ’ටෙලිමාලා නාටක’ අතර ප්‍රමුඛ විය.

නිදහස් අධ්‍යාපනයේ සිඝ්‍ර ව්‍යාප්තිය හමුවේ ඈත එපිට ගැමි පාඨශාලාවන්හී අකුරු කළ දරුවන් දක්‍ෂ ගුරුවරුන් හමුවේ අධ්‍යාපනයේ සරුඵල නෙළාගන්නට සමත්වෙමින් තිබුනු අතර මෙහි ප්‍රථිපල 70 දශකයේදී වඩ වඩාත් පුඵල් වූ බව පෙනීයයි. ඔවූහූ පසුව උසස් අධ්‍යාපන අවස්ථාවන් ලැබ නාගරික පාසල් කරා සංක්‍රමනය වී, රජයේ සහ පෞද්ගලික අංශයේ වගකිවයුතු තනතුරු ලැබ, පහළ මධ්‍යම පංතියේ සාමාජිකයන් බවට පත්විය.

මෙවන් විපර්යාසයන්ගේ සළකුණු එකිනෙක මතුවන්නට ගත් 70 දශකයේ දී, නාගරිකරණය ආශ්චර්යයක් ලෙස සළකන්නට යෙදුනු යුගයක, සාම්ප්‍රදාය අතික්‍රමණය කරමින් සුන්දර ගැමිලියන් සංකර නගරික තරුණයන් හා විවහ බැම්මෙන් බැඳෙන්නට රිසි වූ යුගයක එකී පෙරළිය සාම්ප්‍රදායික ගැමියන්ගේ සෝපහසයට ලක්වූ වග කියැවෙන පබැඳුමකි මේ.

අනේ හැබෑමට මෙහෙමත් නාටක ....

කොස්වතු කන්දේ රොසලින් නැන්දගේ ඉහේ මලක් පිපිලා ...

හරි ඉහලයි..මද්දුම දෝණිට ගැළපෙන පන්නෙට බැණා කෙනෙක් ලැබිලා ...

කන්තෝරුවක වැඩ ලොකු තනතුරකයි. දේපොළ වතු සින්නක්කර තිබුනයි..

ගජරාමෙට ඉංගිරිසි කතාවයි... කියල වැඩක් නෑ බෑණගේ විස්තර.....

සුභ මෙහෛාතින් පෝරුවේ නංවාලා...අෂ්ඨක කියලා ආසිරි පතලා...

චීන පටස් කෙළි සෙල්ලම් මැද මගුල් ගෙදර ජයටම කෙරුණා...

ජයට මගුල් කා දෝණිව දුන්නට රොසලින් නැන්දට කරදර අඩුනැත..

ඒ දිගෙන් මට කම්නැත කියලා... මද්දුම දෝණි සටනට සැරසුනි....

කොස්වතු කන්දේ රොසලින් නැන්දට හිසරදයක් හැදිලා ඉවසුම් නෑ..

මද්දුම දෝණි ඕන්න ආපහු ගෙදරට ඇවිදිල්ලා ....

(රෝහණ බැද්දගේ සංගීත පර්යේෂණ ගී සරණිය - 1975)

ගම්මානයේ ඉපිද එහි හැදීවැඩී, කෙළිලොල් ළමාවිය එහි ගතකළ පසුව නිදහස් අධ්‍යාපනයේ ඵල ප්‍රයෝජන අත් කරගනිමින්, සමාජ සංස්ථාවේ ඉහළ ස්ථර කරා එළඹ, කැමැත්තෙන් හෝ අකමැත්තෙන් නාගරික සමාජයට අනුගත ව සහ එයින් මවන සරුවපිත්තල ලෝකයේ දිවිගෙවන්නෝ, අනායාසයෙන් මනසින් සැරිසරන්නේ තමාගේ ළපැටි විය ගෙවුනු ගම්මානයේය. රැකියාවේන ඉසිඹු ලබන ඔවුහූ යළිත් තම පරන පුරුදු දිවිමං චාරිකාවේ නිරත වන්නට ප්‍රිය කරති. සමාජ ස්ථරයන්හි ඉහල තල කරා එළැඹුනු ඔවූහූ එය විවහ බන්ධන මගින් ස්ථාවර කර ගනිති. සහකරුවා හෝ සහකාරියගේ ළමා - යොවුන් විය ගෙවුනේ නාගරික කොටුවු පරිසරයක දී නම්, ඔවුන්ගෙන් ඇතැමුන්ද, පෙර අත්නොවිඳි අත්දැකීම් සහ නිදහස පිනිස සිය විවහ සහකරුගේ උපන් ගමෙහි සැරසරන්නට ප්‍රිය කරති.


විවහා බන්ධනාදියෙන් හා වෙනත් කරුණු නිසා ඉඳහිට නගරයට සංක්‍රමනය වූ ගැමි යුවතියන් එහි සරුව පිත්තල ලෝකය හරිහැටි දැන හඳුනාගනු නොහැකිව එයින් උද්දාමයට පත්ව ඊටම ගොදුරුවූ අතර එවැන්නියන් අවශේෂ ගැමිලියන්ගේ උපහාසයට හා පිළිකුලට භාජනය වූ බවක් දක්නට ලැබිනි. ඒ 70 දශකයේ දීය. ඒ බව හැගවෙන පදරටාවකි මේ. ගී පද රචකයා ඒ බව ප්‍රකට කරන්නට සපයා ගත් සිත්ගන්නා සුඵ උපමාව සළකා බලනු මැනවි.

රන් තැඹිලිය මලේ රුවට රුවින් දිලුනු නගේ .....................

පෙති ගෝමර බඳරග දුන් බාල බොළඳ නගේ ..............

සිදාදියට දීග ගිහින් ගමට ආව නගේ .................

විදුලි බුබුඵ සැණකෙළියත් නුඹ වාගෙයි නගේ ...............

දුරට පිපුනු මල් සුවඳට ඔමරි කලා දනී......................

කිතුල රෑන නිතඹ රෑන දග දුන්නා දනී....

කවඩි සිනා රතු තොල්පෙති ඔපකෙරුවා දනී...

නුඹ හින්දා මේ යායම එළිය වුනා දනී......


'විළිබිය නැති නෙතින් ඉහින්  සඵ ගතවට එතේයා .......

නන් විසිතුරු පාට වලින් වතේ ඔපය ඇඳේයා...

අහංකාර රුවට ගතේ අරුමෝසම් බැඳේයා...

නගේ යළිත් නුඹ යායට නාවත් කම්නැතේයා...

(ප්‍රියානන්ද විජේසුන්දර ගී පද ගැයුම නීලා වික්‍රමසිංහගෙනි සංගීතය - අතුල සෝමසිරි - ජන සංගීත පර්යේෂන ගී - 1975)

ඈත යුගයක මතුනොව මෑත ගෙවිගිය දශක කිහිපය දක්වා, ඇතැම් විට ඉඳහිට අදපවා, ඥාතිත්වයෙන් එකට බැඳුනු ගැමියන්ගේ ආකල්ප, සිරිත් විරිත් විපරිනාමයට ලක් නොවි පැවතුනු, පවතින බව දක්නට ලැබිනි. මානවක මානවිකාවන්ගේ දිවියේ වඩාත්ම වැදගත් කර්තව්‍යය වූයේ ’අතිනත ගැනීමයි’. තම පුතු විසින් අභිනවයෙන් නිවසට කැන්දාගෙන ආ යුවතිය දෙස උකුසු ඇසින් බැලුම් හෙළන්නී, මවයි. ඇයගේ චර්යාව. කතාබහ, ඇඳුම් පැළඳුම්. ඉහුම් පිහුම්, සකසුරුවම, කාර්යශූරත්වය, සබයකදී හැසිරෙන අයුර පමණක් නොව පෞද්ගලික ස්වස්ථතාවය, නැන්දම්මාගේ සියුම් නිරික්‍ෂනයට ලක්වෙයි. එපමණකුදු නොව, ’අඵත කැන්දාගෙන ආ මනාලිය’ සැමියාගේ ඥාති පරපුරේ සාමාජිකාවන්ගේ ද නෙත්බැල්මට හසුවෙයි.  ඔවුන් සියල්ලෝ  පුන පුනා බලා සිටින්නේ අන් කවර කරුණක් හෝ නොව ඇය වෙතින් වහා පෙන්විය  යුතු, මව් පදවියට ලක්විමේ පෙරනිමිතිය. 

අඵත ගෙනා මනමාලි..............

හරි ලස්සන හැඩවැඩ ගම්බද කෙල්ලකි...........

නැන්දා මාමා ගොඩක් සතුටින් පිළිගත්තේ දෙපැත්තෙම නෑ මිතුරන්....

ප්‍රිය සම්භාෂනෙන් පසු මංගල සබේදි පැවැත්වු කතාවලටත් සවන්දුනි..........

පුංචි මාමා නැගී සිටිමින් අවවාද රැසක් දුනි දේශනයෙන් ...

දරු මල්ලෝ ගොඩක් ලැබේවා නව යුවළට කිව්වම කට කොණකින්...

හිනාවුනි අඵත ගෙනා මනමාලී....

නෑසියන් පිටවු සැණකෙන් නැන්දම්මා ඇවිත් ඉඳගත්තේ ලගින්...

දරු මල්ලෝ දෙකක් හොඳටෝම අපට ඇති නේද දුවේ කියමින් ...

වැළඳ ගති අඵත ගෙනා මනමාලී.....

(නීලා වික්‍රමසිංහ සමග රෝහණ බැද්දගේ  - ජන සංගීත පර්යේෂණ අංශය - ලංකා ගුවන් විදුලිය - 1974)

එදා තමා දිවිගෙවූ පරිසරයේ එනම් මූකලානේ ගහකොළ, සතාසීපාවා, මිනිසුන්, සිරිත් විරිත් පිළිබඳව හොඳින් දැනකියාගත් එහෙත් සමාජ අත්දැකීම් රහිත අවිහිංසක එසේම ඇතැම් මෝඩ පහේ ගැමියන් ඇතැම් විට කෛරාටිකයන්ගේ බස් අදහාගනිමින්, අසිරුවට පත් වූ පුවත් ද නැත්තේ නොවේ. එවන් අකරතැබ්බයන්  ද ඉඳහිට හෝ ගීයකට ගොණු කළ අවස්ථා ද හමුවන්නේ මෙළෙසිනි. ඒවා හුදු කතාන්දර ස්වරූපයෙන් ලියැවුනේ ගමේ නගරයේ කවර මට්ටමේ උගත්කමක් ඇත්තෙකුට නිරුත්සහයෙන් වටහ ගත හැකි වන ලෙසටය.

’කපුරුහාමි ගේ ආලය -’

අතුරු මිතුරු දඹදිව තුරු මගේ සුමිතුරු රාජ කපුරු...හාමි කපුරු...

ගගක් අයිනේ නානා හිටිය ළඳක් එක්ක උනා මිතුරු....

එක දවසට එක සැරයයි ගගට එන්නේ තරුණි මිතුරු...

එන වේලාව කියන්ට බැරි කාරණයකි කරලා සිකුරු ...

යන එන අය දකී කියා හැංගි හැංගි අතරේ පඳුරු ...

මුඵ දවසම ගග අද්දර කාලේ ගෙවයි හාමි කපුරු..

දැක ගන්නට උවමනා නිසා ඒ ලස්සන සොඳුරු සොඳුරු

ගගට බැහැලා කාලේ ගෙව්වා හිරු බැස ගොස් උනා අඳුරු...

එදා රැයත් පහුවෙනිදත් වද දුන්නද මැස්සො මදුරු ...

ගග අද්දර අහස දිහා බලා සිටි හාමි කපුරු....

ඔරු පැද පැද නව යුවළක් ගග මැද්දේ පෙනේ නුදුරු...

ඒ ගී හඞ ඇගේ කටහඞ ඇය නොවේ මගේ තරුණි මිතුරු...

අදහන්නට බැරි තරමේ සිහිනයක්ය මේක නපුරු...

දෑස පියාගන්ට බැරිව දෑත වනයි හාමි කපුරු...

ඈ වෙනුවෙන් ලියාපු කවි කියාගන්ට බැරිවනතුරු..

ආදරයක් ආසාවක් තවත් හිතේ නොකර ඉතුරු..

ගගට කැපූ ඉනි කියාලා ගියේ යන්ට හදින් දෙදරු..

ඊට පස්සේ ඒ පළාතේ ආවෙම නෑ හාමි කපුරු..

(එම් එස් ප්‍රනාන්දු, සෙබස්තියන් ප්‍රනාන්දු)

'අඩමසකින් නැවතත්..................